Curaçao

Nederlands kabinet dat praat over de eilanden als een man die zijn buitenvrouw te duur vindt worden.

Panama aan de Noordzee
Tommy Wieringa

Na de Tweede Wereldoorlog ontving Nederland volgens Wikipedia 1.128 miljoen dollar Marshallhulp uit de VS, 112 dollar per hoofd van de bevolking. Na de Watersnoodramp in 1953 kwam er uit binnen- en buitenland zo’n overweldigende hoeveelheid hulpgoederen dat er van een tweede vloedgolf gesproken werd. De pakhuizen barstten uit hun voegen door de scheepsladingen noodgoederen uit het buitenland. Diende de Marshallhulp nog een strategisch geopolitiek doel, de noodhulp na de Watersnoodramp was strikt humanitair van aard.

Het is lang geleden. We zijn zo goed als vergeten dat we halverwege de vorige eeuw tweemaal afhankelijk zijn geweest van noodhulp uit het buitenland. Bij minister van Financiën Wopke Hoekstra was nog geen flard van een herinnering hieraan te bespeuren toen hij zich in april een meedogenloze opstelling permitteerde jegens hulpverzoeken uit Spanje en Italië, die door de coronacrisis het zwaarst getroffen waren. Als enige stelde Nederland bij monde van Hoekstra zware hervormingseisen. Bezuinigingen in ruil voor steun, want voor wat hoort wat en aan liefdadigheid doen we niet. „Terwijl we de doden per duizend tellen”, zei de Franse minister van Financiën Bruno Le Maire, „spelen er ministers van Financiën met woorden.” Het meervoud was voor de beleefdheid, in werkelijkheid was het er maar één. Le Maire noemde de Nederlandse opstelling een schande voor Europa.

In arrogante #boertigheid werd Hoekstra voorgegaan door Jeroen Dijsselbloem, die de zuidelijke lidstaten in 2017 typeerde als drankzuchtige rokkenjagers die in Brussel de hand ophielden. Misschien moet iemand eens de reputatieschade opnemen die de respectieve ministers van Financiën Nederland hiermee toebrengen.

Eenzelfde houding neemt Nederland aan tegenover het Caribisch deel van het Koninkrijk. De eilanden zuchten onder bijbelse plagen. Omdat Curaçao een failed state als Venezuela als grote buur heeft, is de Isla-raffinaderij stilgelegd en werd het eiland overspoeld door tienduizenden Venezolaanse vluchtelingen – een zware last voor een bevolking van krap 160.000 zielen. Vervolgens maakte de pandemie een abrupt einde aan het toerisme, de voornaamste bron van inkomsten. Nederland is bereid tot enkele tientallen miljoenen steun, maar ook hier zijn de voorwaarden onsympathiek. Carel de Haseth, schrijver-dichter en voormalig gevolmachtigd minister van de Nederlandse Antillen, bericht me vanaf het eiland: „Nederland zet de eilanden het mes op de keel op een manier die geen recht doet aan de gelijkwaardigheid in het Koninkrijk. Om coronasteun te krijgen moeten we ermee instemmen dat een triumviraat van Nederlandse mannen zeven jaar lang (op onze kosten) allerlei hervormingen doorvoeren zonder dat onze regering of het parlement ook maar iets te zeggen hebben.”

Met De Haseth was ik in mei 2017 aanwezig bij de verkiezingsoverwinning van de PAR, de partij van premier Eugene Rhuggenaath. Het was een vrolijke, hoopvolle avond. Er hing verandering in de lucht, Rhuggenaath stond bekend als een intelligent en integer politicus die de bestuurlijke corruptie en de maffiapraktijken op het eiland zou aanpakken. De omstandigheden hebben het hem echter niet gemakkelijk gemaakt. Sheila Sitalsing vatte ze vorige week in de Volkskrant nog eens helder samen: „Hij moet laveren tussen agressief Venezuela, expansief China, Latijns Amerikaanse drugsbendes, en een Nederlands kabinet dat praat over de eilanden als een man die zijn buitenvrouw te duur vindt worden.” Tel daar de vluchtelingenstroom en de gevolgen van de pandemie bij op, en de ontreddering is compleet. Maar Den Haag reageert met diplomatie op klompen, barmhartigheid met de kaasschaaf. Dit misbruik van een noodsituatie verzwakt de positie van Rhuggenaath, die juist alle steun kan gebruiken bij de problemen op het eiland en de hervorming van het eilandbestuur. „Laat Rhuggenaath nu vallen”, schrijft Sitalsing, „en de criminelen komen er aan de macht.”

Het is de misplaatste superioriteit van het imperium,

Panama aan de Noordzee, met wat kwade wil. Nederland moet eindelijk eens af van de hardnekkige mythe over zichzelf als nijver en spaarzaam en alles bezuiden de Moerdijk als verkwistend en corrupt. Comfortabel zelfbedrog, schadelijke fictie.
Tommy Wieringa schrijft elke week een column op deze plaats.