Uiteindelijk zullen we er toch allemaal aan moeten geloven: de #dood. En wat er daarna met ons lichaam moet gebeuren. Op dit moment zijn er 4 mogelijkheden: crematie (veruit het populairst), begraven, een zeemansgraf of beschikbaar stellen voor de wetenschap. Daar komen binnenkort misschien twee mogelijkheden bij: watercrematie en je lichaam composteren of humuseren, zoals het ook wel genoemd wordt.

Lichaam composteren
“Vandaag legt de Gezondheidsraad een advies over de toelaatbaarheid van nieuwe uitvaartmogelijkheden neer bij minister Ollongren. Zij heeft dan enkele maanden de tijd om te reageren en uiteindelijk wordt haar wetsvoorstel door de Tweede en Eerste Kamer behandeld. Hopelijk geeft deze nieuwe wet meer ruimte voor het composteren van het menselijk lichaam, zoals dat nu in Washington State al mag. Een belangrijke voorwaarde hiervoor is wetenschappelijk onderzoek, waaruit moet blijken of het aan alle hygiëne- en veiligheidsvoorschriften voldoet. Samen met de Belgische Stichting Metamorfose zijn designer Rosalie Bak en ik bezig om composteren, of humusatie zoals ze het in België noemen, op de Nederlandse kaart te zetten. Zo zijn we samen met het Amsterdam UMC bezig om wetenschappelijk onderzoek naar humusatie op te starten en begonnen we het onderzoeksplatform De Humusator.
Humusatie

“In België zijn ze al langer bezig met humusatie. Er zit een groot verschil tussen de methode die ze daar gebruiken en die ze in Washington State gebruiken. Onze zuiderburen werken met een echte composthoop in de open lucht waarin het lichaam ligt begraven onder een dikke laag houtsnippers en bladeren, vermengd met compostculturen, regenwater en klei. De laag is zo dik, dat de kern een hitte bereikt van 60 tot 70 graden Celsius. Het is ook luchtdicht, zodat het bijvoorbeeld geen dieren aantrekt. Dankzij de micro-organismen is ons lichaamsweefsel al na 3 maanden opgenomen. De botten worden dan opgegraven, vermalen en weer vermengd met de hoop waar ze dan nog 9 maanden blijven liggen. Er ontstaat dan super compost, rijk aan calcium en fosfor, waar dan weer planten op kunnen groeien. Na een jaar heb je hier ongeveer anderhalve kuub van. De familie kan in theorie alles meenemen, maar dat is veel. Dus het idee is dat ze een deel meenemen en dat het andere deel gebruikt wordt voor het aanplanten van bossen en regeneratie van de natuur.”

“In Washington hebben ze voor urban composting gekozen, waarbij zo weinig mogelijk ruimte gebruikt wordt. Hier hebben ze dan ook geen composthopen in de open lucht zoals in België, maar compartimenten in een gebouw. Daar gaat het lichaam in met hetzelfde organisch materiaal, dat langzaam wordt rond gedraaid. Door de beter controleerbare warmte, gaat het proces sneller. Binnen een paar weken is dit proces voltooid, maar deze methode is wel wat kostbaarder.”
Watercrematie

“Alkalische hydrolyse, of watercrematie zoals het ook wel genoemd wordt, wordt waarschijnlijk meteen opgenomen in de nieuwe uitvaartwet. Hier is al uitvoerig onderzoek naar gedaan en het gebeurt al in de praktijk in de Verenigde Staten. Het is een scheikundige methode, waarbij het lichaam oplost in een heet bad van kalium-hydroxide en water. Wat overblijft zijn de botten en tanden en eventueel titanium of siliconen borsten. De natuurlijke overblijfselen worden vermalen en aan de familie meegegeven als een soort as. Deze methode belooft CO2-neutraal te zijn.”

Het is natuurlijk een beetje koffiedik kijken, zeker in deze corona tijd, maar de nieuwe uitvaartwet treedt waarschijnlijk over een jaar of twee in.



Composteren na de dood?