De stelling luidt: geen mens is intelligent genoeg om zijn eigen domheid te begrijpen. En omgekeerd: intelligentie is het product van de vergeefse pogingen greep te krijgen op de domheid.’

Mensen worden steeds dommer. Dat stellen onderzoekers, onder wie UvA-psycholoog Jan te Nijenhuis, deze maand in het tijdschrift Intelligence (een samenvatting vindt u hier). Als criterium hanteerden zij reactietijd. Volgens Matthijs van Boxsel, auteur van De Encyclopedie van de Domheid, is die opvatting van domheid verkeerd. ‘Domheid is geen gebrek aan intelligentie.’

Matthijs van Boxsel over onderzoek dat stelt dat mensen dommer worden
#domheid #intelligentie

Hoe komen we onze domheid te boven?
"Onze domheid kunnen we niet overwinnen, net zomin als we onze volksaard een-twee-drie kunnen wijzigen of aanpassen."

Dom, dom, dom. Ik zie het overal, ook in een film: de noir-klassieker The Hitch-Hiker (1953) van Ida Lupino, waarin twee mannen op een hengel-uitje een lifter meenemen die 's nachts in de rimboe aan de kant van de weg staat. Dat is niet slim. De man blijkt een killer die de twee mannen kidnapt en dreigt te vermoorden.

Het mooiste vind ik de vertederende stupiditeit. 's Nachts slagen de twee mannen erin te ontsnappen. En dan… blijven ze even stilstaan om goed om zich heen te kijken en te overleggen wat nu te doen… terwijl je zou zeggen: rennen voor je leven! De moordenaar rekent hen makkelijk in en zegt smalend: 'You guys are really dumb.'

De twee mannen in deze film illustreren hoe domheid werkt. Niet alleen liegen ze tegen hun echtgenoten — ze gaan helemaal niet hengelen, ze zijn onderweg naar Mexico om daar te gaan zuipen en louche dames te bezoeken — ook pikken ze 'gezellig' die liftende moordenaar op.

De Film The Hitch-Hiker (1953) [Film Noir]

Geen mens is intelligent genoeg om zijn eigen domheid te begrijpen