Beltane, Beltain, Beltaine of Bealtuinnis is een vruchtbaarheidsfeest dat deel uitmaakt van de cultuur van de Kelten in Ierland en Schotland. Het begint aan de vooravond van 1 mei ter ere van de god van leven en dood Bel of Belonus. In sommige culturen wordt dit ook de walpurgisnacht genoemd. Vooral in de noordelijke tradities kent dit feest nog navolging ter ere van de godin Freya en haar magische aspecten. Tegenwoordig wordt het ook gevierd door neopaganistische Wiccans en aanhangers van de Keltische Spiritualiteit, die er elementen van de Germaanse meiviering aan hebben toegevoegd.
1 Mei wordt in het Schots-Gaelisch nog steeds Latha Buidhe Bealltainn genoemd, en de maand mei heet in het Iers-Gaelisch Bealtaine.
Beltain is de tegenhanger van Samhain, wanneer de winter wordt ingeluid en dat voor dood en duisternis staat. Beltain staat dus voor licht en leven. Het Keltische meifeest staat in het teken van bloei en bevruchting.
Historische vorm
Historische vorm
Het is een kruiskwart dag, die het midden aangeeft tussen wintersolstitium (Yule) en zomersolstitium (Litha). Oorspronkelijk was het feest kennelijk een reinigingsritueel waarbij mensen en vee symbolisch tussen vuren werden geleid (beltine is "fel vuur" in het Oud-Iers) zodat hun ongerechtigheden zouden verdwijnen en de nieuwe groei een zuiver begin kon hebben, vrij van zonde en ziekte. In die vorm is het tot in christelijke tijden blijven voortbestaan. De Keltische druïden legden die twee grote noodvuren aan op de heuvels ter ere van de zonnegod die moeder aarde bevrucht. Het vee werd er eerst door gejaagd ter zuivering en de mensdieren liepen er daarna ook tussendoor. Beltain is oorspronkelijk en vooral een vruchtbaarheidsfeest.
De Meiboom
Een gebruik tijdens Beltane is het dansen om de meiboom. De meiboom is een stok met boven op een krans waaraan witte en rode linten gebonden zijn. De boom wordt gezien als fallussymbool, waarbij het omwikkelen van witte en rode linten het doorbreken van de maagdelijkheid voorstelde, om zo vruchtbaarheid af te smeken.Iedere deelnemer aan de meidans houdt één lint vast en danst in cirkels rond de meiboom. Hierdoor winden de linten zich rond de boom en wordt de cirkel steeds nauwer. Uiteindelijk eindigt de dans wanneer alle deelnemers op elkaar geperst rond de meiboom staan. Vroeger werden er meestal Berken voor gebruikt, die op een open plek in het bos werden neergezet of op het dorpsplein. Voordat er dorpen waren, koos men hiervoor een heilige plaats. Dat wil zeggen: een plaats waar de energielijnen van de aarde zich op harmonische wijze kruisen. De meeste oude dorpen die we kennen, zijn rondom zo'n plek ontstaan. De meiboom wordt versierd met bloemen en groene takken.
Beltanevuren
Daarnaast worden er ook tijdens Beltane vuren ontstoken. Deze keer symboliseren de vuren echter vruchtbaarheid. Men dreef Vee dat na de lange winter uit de stallen werd bevrijd, tussen twee vuren door om vruchtbaarheid en een rijkelijke melkproductie voor de komende maanden te verzekeren.
Handfasting
Beltane is het moment waarop de god en godin met elkaar verloven. Het is dan ook het uitgelezen moment voor een handfasting. Vaak wordt zo'n huwelijk bezegeld door aan het eind van het ritueel over het vuur te springen. Men zegt dat het er voor zorgt dat ze altijd samen zullen blijven. Jonge paren die nog niet getrouwd zijn, springen om dezelfde reden ook vaak over de vuren heen.
