Laat ons het eens over gras hebben!

Het valt me vaak op dat in de wereld van het ecologisch tuinieren het gazon vandaag de niet te benijden status heeft bereikt van het roken begin de jaren 2000. Met enige zin voor overdrijving heeft de trots om een mooi en net gazon plaatsgemaakt voor een diepe verborgen schaamte. Daar waar mensen vroeger gezellig samen konden en mochten genieten van een sigaretje doet zich voor ons gras nu hetzelfde voor. Even als groepje in stilte zonnen op dat groene laken mag dan al fijn zijn, het gevoel bestaat –terecht of niet terecht – dat de ons omringende blikken snel inzoomen op hoeveel vierkante meter beter besteed had kunnen worden. Meer biodiversiteit, net zoals een gezonde levensstijl, wordt er als het ware dwangmatig ingehamerd. Groen mag dan al de meest symbolische kleur der natuur zijn, diezelfde kleur is in associatie met de groene vlakte van een getrimd gazon not done. Het voorgaande is geen stellingname voor de één of andere strekking, het is eerder een vaststelling.

Maar wat is er eigenlijk fout aan een gazon, als er al iets fout aan mocht zijn? Wordt zij terecht met alle zonden overladen? Op die vraag bestaat niet zomaar een triviaal antwoord. Want tussen een spekglad gestreken biljartlaken en de langharige sprieten waar padden en libellen zich met plezier en vol levensvreugde schuilhouden, is er natuurlijk nog een groot verschil. Het is dus niet zozeer het gras op zich, maar wel de manier waarop wij het gras al dan niet behandelen en beheren dat wel eens de dooddoener zou kunnen zijn.

Volgens diverse studies neemt het gazon in onze Vlaamse tuinen gemiddeld tussen de 25 en 50% van de tuinoppervlakte in. Dit is een vrij ruime grens en het is niet zo dat de studies elkaar tegenspreken. De oppervlakte varieert in functie van het soort tuinier, de gezinssamenstelling en het type bewoning. Zo situeren villa tuinen zich aan de bovengrens en de ecologisch betrokken, geïnformeerde en actieve tuiniers dekken dan weer de onderkant in.

We kunnen niet om het feit heen dat gras op zich niet het meest biodiverse medium is. Maar het is toch voornamelijk het grasbeheer dat hier de aandacht verdient. Want gun zij die het willen hun gazon, een taboesfeer creëren werkt vooral demotiverend en contraproductief. En kinderen moeten plaats hebben om te spelen, voor hen is het groene laken misschien wel een eerste stap naar een meer uitgebreide natuurbeleving.