Wij zijn allemaal familie van elkaar! We are all family!

Biologen hebben ons geclassificeerd als een mensaap, een zoogdier en een gewerveld dier. We hebben een gemeenschappelijke voorouder met de apen, maar zelfs met de fruitvlieg delen we 60% van ons DNA"
Nee, mensen stammen niet af van apen!" Dat is het verbazingwekkende antwoord van bioloog Patrick Reygel. Is professor Reygel een creationist, helemaal van zijn lotje getikt of heeft hij hier de perfecte wetenschappelijke verklaring voor? Hij trekt de schedelkast van de UHasselt open en duikt enkele miljoenen jaren de geschiedenis in. En hopla, alweer een hardnekkige mythe ontkracht!

Stammen de mensen af van de apen?

Wie was onze alleroudste voorouder?
Planeet Aarde is ongeveer 4,5 miljard jaar oud. De eerste 700 miljoen jaar was er geen leven te vinden op onze planeet. Leven ontstond pas 3,8 miljard jaar geleden. Het stelde nog niet veel voor: eencellige micro-organismen. In die zelfde periode en in dezelfde oersoep ontstond onze oervoorvader (of moeder), oftewel de laatste universele gemeenschappelijke voorouder. Wetenschappers noemen het liefdevol LUCA, de afkorting voor last universal common ancestor.

Grootste stamboom van de mens ooit geeft gedetailleerd beeld van onze evolutie. De evolutietheorie van Charles Darwin inspireerde de Nederlandse onderzoeker Eugène Dubois, die in 1858 werd geboren in het Limburgse Eijsden. Hij raakte gefascineerd door het idee dat er ooit een tussenvorm moet hebben geleefd tussen aap en mens, ook wel the missing link genoemd, de ontbrekende schakel.

Ook olifanten en kraaien praten over mensen, in hun eigen taal. Bioloog Robin Wall Kimmerer laat in Braiding Sweetgrass zien dat inheemse kennis van de natuur gelijkwaardig is aan de westerse, maar veel meer uitgaat van een holistisch wereldbeeld. Mensen zijn een onderdeel van het grotere geheel, andere entiteiten maken menselijk leven mogelijk. Daar kunnen westerse gemeenschappen van leren. En mensen zijn niet de enigen die mensbeelden en wereldbeelden vormen. Ook andere dieren praten over mensen, de wereld en elkaar, in hun eigen talen. Zo laat onderzoek zien dat olifanten, prairiehonden en kraaien over mensen praten. Ook bewerken dieren het land, zodat de aarde leefbaar blijft voor anderen. Denk aan bijen die planten bestuiven of walvissen die CO2 opnemen. Planten en schimmels doen daar ook aan mee.

Als lid van de Citizen Potawatomi Nation omarmt ze het idee dat planten en dieren onze oudste leraren zijn. In Braiding Sweetgrass brengt Kimmerer deze twee manieren van kennis samen. Puttend uit haar leven als inheemse wetenschapper, moeder en vrouw, laat Kimmerer zien hoe andere levende wezens - asters en guldenroede, aardbeien en pompoen, salamanders, algen en zoet gras - ons geschenken en lessen aanbieden, zelfs als we het vergeten zijn hoe ze hun stemmen kunnen horen. In een rijke vlecht van reflecties die variëren van de oprichting van Turtle Island tot de krachten die de bloei van vandaag bedreigen, cirkelt ze naar een centraal argument: dat het ontwaken van een breder ecologisch bewustzijn de erkenning en viering van onze wederkerige relatie met de rest vereist van de levende wereld. Want alleen als we de talen van andere wezens kunnen horen, zullen we in staat zijn om de vrijgevigheid van de aarde te begrijpen en in ruil daarvoor onze eigen gaven te leren geven.