Apenheul: Witgezichtsaki

In Apenheul leven twee groepjes witgezichtsaki’s. Beide groepjes lopen los tussen de bezoekers. Het ene groepje heeft een verblijf langs het gorilla-eiland. Het andere groepje woont in het nieuwe dwergapengebied.

Bij witgezichtsaki’s verklapt de naam deels hoe ze eruit zien: de mannetjes hebben namelijk een wit gezicht. De vrouwtjes hebben een beige gekleurd gezicht. Bij het mannetje is de vacht zwart. Bij vrouwtjes is de vacht grijsbruin. Zowel de mannetjes als de vrouwtjes hebben een hele dikke, waterdichte vacht met lange haren. Deze vacht beschermt ze heel goed tegen de tropische regenbuien die regelmatig voorkomen in Suriname, waar witgezichtsaki’s in het wild leven.

Saki’s leven meestal in kleine familiegroepen. Zo’n groepje bestaat uit een man en vrouw die samenleven met hun jongen. Ook groepen met een ‘extra’ mannetje of vrouwtje komen voor in het wild.

Witgezichtsaki’s kunnen verticale sprongen maken. Dat ziet er fantastisch uit: met hun sterke benen en voeten lanceren ze zichzelf de ruimte in en landen dan op een stam. Ze kunnen ook supersnel over takken rennen (met hun armen in de lucht) en goed aan hun voeten hangen. Witgezichtsaki’s zijn vrij stille, schuwe dieren. Maar ze kunnen een heel krachtige roep laten horen als de paartijd aanbreekt of om hun territorium te bewaken. Is er gevaar van een indringer? Dan houden ze zich muisstil en wachten ze tot het gevaar weer geweken is.

Witgezichtsaki’s krijgen hun jongen in het wild tussen november en april. De jongen worden geboren met dezelfde vachtkleur als het vrouwtje. Na enkele weken begint de ontwikkeling van de zonen en krijgen ze langzaam het witte/crème- kleurige gezicht. Vooral het vrouwtje zorgt voor de kleine. De eerste maand zit het kleintje op haar buik en dijen. Daarna verhuist het naar haar rug. Na zo’n 4 maanden loopt het jong al zelfstandig. Maar moeder zorgt nog voor haar kleintje tot het helemaal zelfstandig is. Na een half jaar is het jong volgroeid. Vrouwtjes zijn geslachtsrijp als ze 2 jaar zijn, bij mannetjes is dit een jaar later.