Basilicum, verhalen uit een ver verleden.

Over geen enkele andere plant bestaan er in de oude kruidenboeken zoveel meningsverschillen als over het koningskruid, zoals basilicum ook wel wordt genoemd. 'Van der crachten van basilicon sijn die oude meesters in contrarie meyninghen', schreef Dodonaeus. 'Dioscorides seyt dattet gegheten die ooghe verduystert ende winden maeckt ende niet lichtelijeken verteert en wordt.' Andere schrijvers beweerden dat het juist kalmerend werkte bij krampen en winderigheid en verstopping tegen ging. Om de verwarring nog groter te maken, stond het kruid in Griekenland voor haat en armoede, en in Italië voor liefde, terwijl het in India als een heilig kruid werd vereerd, al was dat niet Ocimum basilicum maar Ocimum sanctum. Er heerste kortom, grote verwarring inzake het #bazielkruid .

Culpeper over basilicum

Culpeper (17de eeuw) anders niet gauw uit het veld geslagen, zegt van de plant : 'Dit is het kruid, waarover alle schrijvers met elkaar redetwisten als advocaten... Ik ben eens bij mijn verstand te rade gegaan en tot de conclusie gekomen dat het een kruid van Mars is, dat on der het teken Scorpio staat. Geen wonder dat het strijdaspecten met zich draagt. Als het op een plaats wordt gelegd waar giftige beesten hebben gebeten of waar een wesp of hoornaar heeft gestoken, dan trekt het rap het venijn aan zich. En gelijkgeaarden trekken elkaar aan ! Mizaldus beweert bij hoog en bij laag dat als men basilicum in paardenmest laat rotten, het giftig gebroed zal voortbrengen. Hilarius, een Franse dokter, zegt met eigen ogen gezien te hebben dat bij een kennis van hem een schorpioen in de hersenen ontstond, alleen maar door aan het kruid te ruiken.

Er moet iets aan de hand zijn met die plant : 'Nota bene, ruit en basilicum willen niet naast elkaar groeien, ja zelfs niet op enige afstand van elkaar staan. En we weten allemaal dat wijnruit de grootste vijand is van gif, die er maar groeit. En dan is er nog iets : het drijft zowel het ongeboren kind af als de nageboorte. Met andere woorden : terwijl het enerzijds het tekort van Venus aanvult, doet het aan de andere kant al zijn werk te niet. Nee, ik durf er niet meer over te schrijven.' Dat doet hij verder dan ook niet. Hij noemt zelfs geen enkele deugd van basilicum.

Basilicumsnuif en andere verhalen

Schorpioenen of niet, ten tijde van de Tudors kregen patiënten met nerveuze hoofdpijnen basilicumsnuif van hun verpleegsters. De dosering van zo'n snuifje luisterde nauw, tenminste als men Dodonaeus wil geloven die beweerde 'dat sij oock hooftsueer maackt als mense te langhe oft teveel rieckt'. Met de antipathie tussen ruit en bazielkruid schijnt het ook wel mee te vallen. Er zijn genoeg gevallen bekend van vreedzame samenleving.

Plinius vertelde hoe de gekroonde slang Basilisk door een wezel die ruit had gegeten, werd verslagen. Hier ligt wellicht de verklaring voor de verhalen over de vijandschap tussen de twee planten.