Als je begint met haken moet je eerst de steken wat onder de knie krijgen. Hieronder som ik kort op welke steken je hebt en link je naar een youtube filmpje waarbij visueel wordt uitgelegd hoe je deze steek maakt.
De meest courante steken zijn
- losse
- of in de vorm van: ketting
- of in de vorm van: keer-losse (vanaf minuut 1:00 in het filmpje)
- vaste (zelfde filmpje als keer-losse)
- stokjes
- dubbele stokjes
Steken die ook voorkomen maar minder frequent gebruikt worden zijn
Haaknaalden
Alle bollen wol hebben een papiertje waarop alle nodige informatie staat.
- Uit wat het bestaat: katoen, welke soort wol, synthetisch, alpaca, ...
- Hoe je het moet wassen
- afmetingen en aantal steken en rijen voor een testlapje
- Maar ook welke haak of breinaalden je beste gebruikt. Dit is vooral belangrijk voor je projectjes en om een mooi vol effect te krijgen, zonder dat je het gevoel hebt dat alles op elkaar geprakt zit of net te los van elkaar.
Hou je dus aan het naaldadvies.
Een testlapje heb ik nooit gemaakt, hoewel ik vaak tot de conclusie kwam dat ik te strak of te los gehaakt had of ik de haaknaald toch te dik vond en uiteindelijk zo ver was dat ik heel mijn werkje terug uittrok en opnieuw begon omdat het te krom liep of te los/te strak. Ik heb héél vaak gedacht: "had ik maar dat test lapje gemaakt". Ik had er waarschijnlijk minder tijd aan verspild en zou beter geweten hebben hoe strak ik moest haken en hoe de steken eruit zien met mijn naaldkeuze. Je kiest het dus zelf, maar zeg niet dat ik je niet gewaarschuwd heb :D
Helaas bestaat er dus een verschil tussen Nederlandse maten, Amerikaans (USA) engelse maten en Engelands (ENG) engelse maten. En in het USA werken ze soms ook met letters om de naald aan te duiden.
Hieronder een overzichtje van de naald die je nodig hebt.
Beginnen
Als je wilt leren haken zou ik ineens iets kiezen met een doel. Zoals een dekentje, mutsje of een knuffeltje. Gewoon een test lapje haken, is niet veel leuks aan.
Ik adviseer om te beginnen met een knuffel of een mutsje. Vooral omdat dit van tijd niet te lang duurt en je snel resultaat ziet.
Een dekentje maken heeft dan weer het voordeel dat je allerlei steken kunt uitproberen, oefenen en testen. Misschien kun je beginnen met een poppendekentje? Dit is klein, snel af en perfect om gemotiveerd te blijven.
Bijna alle patronen starten met een combinatie van losse.
- In een magische cirkel: om in het rond te beginnen haken zoals bij knuffels of mutsen
- In een ketting van losse: om een recht stuk of recht vlak te starten, zoals bij dekentjes
Dit om een basis te hebben om je eerste echte rij op aan te werken. Je kunt niet uit het niets beginnen haken natuurlijk. Vaak wordt de rij van de ketting van losse ook als rij 0 gemerkt. Eens je aan je échte patroon zit begin je aan rij 1, rij 2, ...
Het nadeel, waar ik keer op keer op stoot, is dat een ketting van losse vaak te strak of net te los gehaakt zijn. Waardoor je bij het vorderen van je deken/werkje dit scheef gaat trekken en je een trapezium of een omgekeerde trapezium effect krijgt. Niet bepaald mooi. Ik trok het telkens uit. Soms tot 5x toe, wat voor véél frustratie heeft gezorgd. Want zo vordert je werkje niet natuurlijk. Er bestaat nog een andere techniek, hieronder beschreven. Toch zou ik voor de échte beginners onder ons adviseren om eerst de basis steken (vooral vaste, halve stokjes en stokjes) onder de knie te krijgen. En te begrijpen hoe het haken van die steken "werkt". Eens je begrijpt hoe het in elkaar zit kun je perfect deze techniek gebruiken en de ketting van losse absoluut laten voor wat het is.
Een basis van steken ZONDER EEN KETTING VAN LOSSE
Ik heb onlangs deze techniek ontdekt waarbij je die ketting van losse dus kunt skippen. En ik ben laaiend enthousiast! Al zeg ik het zelf. Ik verwijs naar de filmpjes hieronder die duidelijk en traag zijn.
Starten met een haakwerk zonder een ketting van losse waarbij
- Rij 1 een vaste is
- Rij 1 een half stokje is
- Rij 1 een stokje is
Dit kun je dus blijven toepassen tot een dubbel stokje, maar daar is geen filmpje van. Doch blijft het systeem hetzelfde.
Opgelet: kennis van de basissteken is écht een vereiste. Je moet weten hoe het haken van die basissteken werkt voordat je deze techniek zelf ook kunt begrijpen
Meerderen en minderen
Dit heb je nodig om je werk geleidelijk aan te verbreden of te versmallen. Omdat je aan een halsuitsnijding komt voor een truitje, of omdat je in het rond aan het haken bent zoals bij een knuffeltje of een mutsje en je dus meer omtrek-lengte nodig hebt, ...
Het kunnen eender welke basissteken zijn die je verdeelt over meerdere steken of in één en dezelfde steek zet.
Het principe is als volgt
- Meerderen: Je zet meerdere steken in één en dezelfde steek van de vorige rij. Hierdoor krijg je dus meer steken in je volgende rij. Voorbeeld:
Als je rij 10 steken heeft en je in 1 steek 2 steken zet (bijvoorbeeld 2 stokjes in 1 steek van de vorige rij) om te meerderen. Heb je in de volgende rij 11 steken.
Als dit op herhalende manier voorkomt in een groter patroon ga je merken dat je een omgekeerde trapezium kunt maken. - Minderen: je maakt één steek verdeelt in meerdere steken (normaal in 2 steken, anders valt het te hard op) van de vorige rij. Hierdoor krijg je dus minder steken in je volgende rij. Voorbeeld:
Als je rij 10 steken heeft en je maakt één steek in 2 steken (bijvoorbeeld 1 stokje dat je verdeelt over 2 steken van de vorige rij) om te minderen. Heb je in de volgende rij 9 steken.
Nieuwe bol wol/kleur starten
Een bol wol gaat niet eeuwig mee. Er komt een moment dat je aan je volgende bol moet beginnen.
En nee, dit doe je niet door je draad vast te knopen aan de andere. Het is een manier natuurlijk, maar niet de meest elegante.
Als je een nieuwe bol van dezelfde kleur nodig hebt maakt het niet zoveel uit wanneer je in je steek je dit doet. De kleur is toch hetzelfde. Maar als je van kleur verandert is het niet zo handig als dit in het midden van de steek gebeurd. Best is dus dat je het steeds op dezelfde manier doet.
- Je maakt je steek totdat je de lus door je werk hebt getrokken. (bij een vaste heb je nu 2 lussen op de naald, bij een (half)stokje 3 lussen en bij een dubbel stokje 4 lussen).
- De lus die je nu op je naald moet leggen om door de eerste 2 lussen te trekken (bij een vaste is je steek dan klaar, bij een stokje en meer moet je dit nog een paar keer herhalen) is de nieuwe draad. Je trekt dus de lus van de nieuwe draad door de 2 lussen (bij vaste) die reeds om je naald liggen.
- Bij de volgende steek zorg je ervoor dat je twee uiteindes van de draden (1 van de oude bol en 1 van de nieuwe bol) mooi boven op je werkje liggen, zodat je deze draden ineens mee inrijgt in de steken die volgen. Zo zijn ze ineens ingewerkt en kan je steek niet zomaar meer lossen.
- De overschot van de draad, moest die er toch telkens een beetje gaan uitpiepen, knip je gewoon weg
Filmpje vind je hier
Fantasie steken
Door het combineren van bovenstaande steken in eenzelfde steek of in verschillende steken krijg je een heel arsenaal aan fantasie-steken. Hierdoor kun je leuke, originele en creatieve patronen en randen maken.
Je zal merken dat sommige fantasie steken eigenlijk gewoon meerderen en minderen of een variant ervan is die van elkaar zijn afgewisseld. Waardoor je op het einde van je rij nog steeds hetzelfde aantal steken hebt, want als je 5x meerdert, maar je mindert ook 5x, dan blijven het aantal steken gelijk, natuurlijk. Maar hierdoor krijg je bijvoorbeeld wel een golf-patroon of een waaier-patroon (afhankelijk in welke volgorde het elkaar opvolgt).
Sommige fantasie steken komen pas tot zijn uiting als je een rij of 2 hebt gemaakt, net omdat dit een patroon is dat over meerdere rijen loopt. Zoals Daisy en Wafel.
Enkele termen van fantasie steken zijn
- popcorn
- aardbei
- waaier
- daisy
- wafel
- ...
Ik ken lang niet alle termen of steken. En van sommige termen denk ik zelf: "dat is precies de popcorn-steek maar heeft hier gewoon een andere naam". Het maakt uiteindelijk niet uit hoe de steek juist heet. Het gaat hem om het patroon dat je leuk vind.
De meeste fantasie steken komen onder dezelfde naam. Dus je kan perfect aan Mr. Google vragen om uitleg of patronen van de bepaalde steek, wees gerust.
