Pica. Eetstoornis. Niet-eetbare producten eten

Wat is Pica

Pica is een eetstoornis, die van tijdelijke, maar soms ook van langdurige aard kan zijn. Mensen met Pica eten vrijwillig producten die niet voor consumptie bedoeld zijn en kan daardoor levensgevaarlijk vormen aannemen. In cases worden geconsumeerde producten genoemd als lijm, krijt, wasmiddel, cement, knopen, haar, blaadjes en verf. Het gaat altijd om een geïsoleerd product, er zijn vooralsnog geen combinaties bekend. Het neemt levensbedreigende vormen aan door het gevaar op verstopping, verstikking en vergiftiging, ook kan het de organen flink beschadigen en liggen parasieten op de loer. Daarom is behandeling vaak noodzakelijk.

Volgens het DSM-V (Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders), is er sprake van Pica, wanneer het niet-eetbare product vrijwillige langer dan een maand regelmatig gegeten wordt en er qua verstand door de persoon wel onderscheid gemaakt kan worden tussen wat eetbaar is en wat niet.

Pica gaat veel verder dan af en toe proeven van een vreemd product, of experimenteren. Het niet-eetbare product wordt volledig geconsumeerd. Het gaat niet om baby’s die van alles in hun mond stoppen.

Pica komt van Picave, dit is het Latijnse woord voor ekster, de vogel die alles eet.

Wie krijgt pica

Iedereen kan een stoornis als pica ontwikkelen. Het kan zelfs op latere leeftijd opkomen bij (voorheen) gezonde mensen. Van kinderen, zwangere vrouwen en mensen met een ontwikkelingsstoornis, of OCD (dwangstoornis) is het vooral bekend dat ze al dan niet tijdelijk, aan pica kunnen lijden. Hoe ernstiger de ontwikkelingsstoornis, hoe hardnekkiger de eetstoornis. Bij de eerste twee groepen kan van de tijdelijke aard uitgegaan worden en is therapie niet altijd nodig. Bij de laatste twee groepen is therapie wel zeer gewenst.

Bij zwangere vrouwen wordt snel gedacht aan een tekort van essentiële voedingsstoffen, die door het eten van vreemde producten, wordt aangevuld. Ook bij niet zwangeren kan een lichamelijke behoefte (bv. vitaminetekort) vermoed worden, die de behoefte naar het niet eetbare product verklaart. Echter, na medisch onderzoek blijkt een tekort, zelden het geval te zijn. Het kan dus wel ervaren worden als een dringende lichamelijke behoefte, terwijl dat niet zo is. Een enkele keer wordt de sensatie van het gekraak of de structuur van het product, als aantrekkelijk genoemd. Er is dus nog steeds geen eenduidige verklaring voor deze vreemde, gevaarlijke behoefte.

Pica kan door een arts niet getest worden voor een diagnose. Patiënten zijn vaak niet eerlijk over de gegeten producten tegenover de dokter. Een diagnose volgt meestal pas wanneer een patiënt meerdere keren met dezelfde klacht komt als gevolg van het ongezonde eetgedrag.

De behandeling

De behandeling voor Pica bestaat in eerste instantie uit het onmiddellijk verhelpen van het probleem veroorzaakt door het niet-eetbare product. Hierna wordt er gekeken of er toch vitamine- of mineralentekorten zijn. In dat geval is het een simpele kwestie van supplementen voorschrijven. De psychologische test is bedoeld om uit te wijzen of er OCD, in het spel is. Als OCD de onderliggende ziekte van pica is, zal de therapie en medicatie daarop gericht zijn. In de andere gevallen is een combinatie van gedragstherapie, begeleiding en informatievoorziening over gezonde voeding, de aangewezen behandeling.

Bronnen