Dag 10 - Van de industriële revolutie tot Hadrian's Wall

New Lanark: Een Utopie in de Industriële Revolutie

Onze dag begon met een uitdaging – niet voor ons, maar voor onze chauffeur! De kleine, bochtige straatjes naar New Lanark waren duidelijk niet gemaakt voor een moderne touringcar. Hij riet zelfs een paar stenen uit een oud muurtje, wat wat regelwerk gaf, maar uiteindelijk zette hij ons veilig af bij een van de meest bijzondere plekken van Schotland.

New Lanark, gelegen in een prachtige vallei aan de rivier de Clyde, is een perfect bewaard gebleven 18e-eeuws industriestadje. Het is een UNESCO Werelderfgoed-locatie, en zodra je er rondloopt, snap je waarom.

Wie waren Dale & Owen? Pioniers van een betere wereld

New Lanark werd in 1784 opgericht door David Dale, een bankier uit Glasgow die de kracht van de watervallen van de Clyde zag om zijn katoenspinnerijen aan te drijven. Maar de echte revolutionaire was zijn schoenzoon, Robert Owen. In een tijd waarin de industriële revolutie bekend stond om kinderarbeid en erbarmelijke leefomstandigheden, was Owen een filantroop die zijn tijd ver vooruit was. Hij geloofde dat een gezonde, goed opgeleide en gelukkige beroepsbevolking productiever zou zijn. Hij vereist radicale ideeën zoals:

  • Goede, schone werknemerswoningen.
  • Gratis gezondheidszorg en onderwijs voor alle kinderen.
  • Verbod op kinderarbeid onder de 10 jaar.
  • Avondlessen voor volwassen werknemers.
  • Een dorpswinkel die goederen zonder winstoogmerk verkocht.

Zijn ideeën vormen de basis voor het vroege socialisme en de coöperatieve beweging, en complete van New Lanark een wereldberoemd voorbeeld van sociale hervorming.

Loading full article...