Het is de derde keer in de geschiedenis van het land dat een kleine groep hyperrijke mensen politieke macht over de rest van ons heeft gekregen. Dit is wat we moeten doen.

ROBERT REICH
Vrienden,
Vandaag weten we niet of de Amerikaanse overheid morgen zal sluiten, omdat eerst Elon Musk, gevolgd door zijn co-president Donald Trump, de Republikeinen in het Huis van Afgevaardigden ervan overtuigde om tegen een compromisvoorstel te stemmen, en vervolgens, gisteravond, konden de Republikeinen niet genoeg stemmen verzamelen voor een uitgeklede voortdurende resolutie omdat Trump erop stond dat het een maatregel zou bevatten om het schuldenplafond op te heffen. Dit is geen regeren. Trump en de Republikeinen zijn geen regeringspartij. Wat is het achtergrondverhaal van dit alles?

Het is de oligarchie die Trump aan het presidentschap heeft geholpen. Een halve eeuw geleden, toen Amerika een grote en groeiende middenklasse had, wilden de mensen aan de 'linkerkant' sterkere sociale vangnetten en meer publieke investeringen in scholen, wegen en onderzoek. De mensen aan de 'rechterkant' wilden meer vertrouwen op de vrije markt. Maar nu macht en rijkdom naar de top zijn verhuisd, is iedereen — of het nu rechts of links is — machteloos en minder zeker geworden.

Tegenwoordig is de grote kloof niet tussen links en rechts. Het is tussen democratie en oligarchie. Het woord 'oligarchie' komt van de Griekse woorden die 'regeren (arche) door enkelen (oligos)' betekenen. Het verwijst naar een regering van en door een paar buitengewoon rijke mensen of families die de belangrijkste instellingen van de samenleving controleren — en daarom de meeste macht hebben over het leven van andere mensen. Tot nu toe heeft Trump 13 miljardairs gekozen voor zijn regering. Het is de rijkste in de geschiedenis, inclusief de rijkste persoon ter wereld. Zij en Trump maken deel uit van de Amerikaanse oligarchie, ook al voerde Trump campagne om de "stem" van de arbeidersklasse te zijn.

Amerika's twee eerdere oligarchieën Amerika heeft al twee keer eerder een oligarchie meegemaakt. Veel van de mannen die Amerika stichtten, waren slavenhoudende blanke oligarchen. In die tijd had de nieuwe natie niet veel middenklasse. De meeste blanken waren boeren, contractarbeiders, landarbeiders, handelaren, dagloners en ambachtslieden. Een vijfde van de Amerikaanse bevolking was zwart, bijna allemaal tot slaaf gemaakt.

Een eeuw later ontstond er een nieuwe Amerikaanse oligarchie bestaande uit mannen die fortuinen vergaarden via hun spoorweg-, staal-, olie- en financiële imperiums — mannen zoals J. Pierpont Morgan, John D. Rockefeller, Andrew Carnegie, Cornelius Vanderbilt en Andrew Mellon. Het werd de Gilded Age genoemd. Ze leidden de natie naar een industriële revolutie die de economische output enorm uitbreidde. Maar ze corrumpeerden ook de overheid, onderdrukten bruut lonen, creëerden ongekende niveaus van ongelijkheid en stedelijke armoede, plunderden rivalen, sloten concurrenten uit en maakten zich uit als bandieten — daarom verdienden ze de bijnaam "robber barons".

De Eerste Wereldoorlog en de Grote Depressie van de jaren 1930 erodeerden het grootste deel van de rijkdom van de roversbaronnen en een groot deel van hun macht werd geëlimineerd met de verkiezingen van Franklin D. Roosevelt in 1932 en Democratische meerderheden in het Huis van Afgevaardigden en de Senaat. Amerika eiste fundamentele hervormingen — een progressieve inkomstenbelasting, vennootschapsbelasting, successierechten, beperkingen op de politieke macht van grote bedrijven, antitrustwetten, wetten die werknemers in staat stelden vakbonden te vormen en vereisten dat werkgevers met hen onderhandelden, sociale zekerheid, de veertigurige werkweek, werkloosheidsverzekeringen, burgerrechten en stemrecht, en Medicare.

Gedurende de volgende halve eeuw werden de winsten van de groei breder gedeeld en werd de democratie responsiever voor de behoeften en aspiraties van gemiddelde Amerikanen. In deze jaren creëerde Amerika de grootste middenklasse die de wereld ooit had gekend. Er was nog veel te doen: bredere economische kansen voor zwarte mensen, latino's en vrouwen, bescherming van het milieu. Toch boekte de natie op bijna alle vlakken vooruitgang.

De huidige oligarchie van Amerika Vanaf ongeveer 1980 ontstond er een derde Amerikaanse oligarchie. Sindsdien is het mediane loon van de onderste 90 procent gestagneerd. Het aandeel van de rijkdom van de natie dat in handen is van de rijkste 400 Amerikanen is verviervoudigd (van minder dan 1 procent naar 3,5 procent), terwijl het aandeel dat in handen is van de hele onderste helft van Amerika is gedaald tot 1,3 procent, volgens een analyse van mijn Berkeley-collega's Emmanuel Saez en Gabriel Zucman. De rijkste 1 procent van de Amerikanen heeft nu meer rijkdom dan de onderste 90 procent bij elkaar.

Het enige andere land met een vergelijkbaar hoge mate van rijkdomsconcentratie is Rusland, een andere oligarchie. Dit alles ging gepaard met een dramatische toename van de politieke macht van de superrijken en een even dramatische afname van de politieke invloed van iedereen anders. Hoewel de regering-Biden probeerde Amerika weer in lijn te brengen met zijn idealen, deed en kon het lang niet genoeg bereiken. Trumps leugens en demagogie maakten gebruik van de woede en frustratie van een groot deel van Amerika, waardoor de valse indruk werd gewekt dat hij een tribuun van de arbeidersklasse en een anti-establishmentheld was, waardoor de oligarchie kon zegevieren. In 2022 gaf Elon Musk $ 44 miljard uit om Twitter te kopen en het om te vormen tot zijn eigen persoonlijke politieke megafoon. Vervolgens gaf hij in 2024 $ 277 miljoen uit om Trump verkozen te krijgen, waarbij hij Twitter (nu X) ook gebruikte om pro-Trump, anti-Harris-berichten te versterken. Dit waren goede investeringen voor Musk.

Sinds de verkiezingsdag is Musks fortuin met $ 170 miljard toegenomen. Dat komt doordat investeerders in Tesla en SpaceX hun waarde de stratosfeer in hebben geduwd. Trump heeft Musk (en een andere miljardair, Vivek Ramaswamy) belast met het uithollen van overheidsdiensten in naam van "efficiëntie". Musks investeerders gaan ervan uit dat Musk de gezondheids-, veiligheids-, arbeids- en milieuvoorschriften zal afschaffen die de winsten van Musks bedrijven hebben beperkt, en dat Trump meer overheidsgeld zal steken in SpaceX en xAI (Musks bedrijf voor kunstmatige intelligentie). In tegenstelling tot inkomen of vermogen is macht een nulsomspel. Hoe meer macht aan de top, hoe minder macht elders. De machtsverschuiving in Amerika hangt samen met een tsunami van groot geld in de politiek. De lobby van bedrijven is enorm toegenomen.

De stemmen van de gemiddelde burger zijn overstemd. De Amerikaanse oligarchie is terug, met wraak. Natuurlijk zijn niet alle rijke mensen schuldig. Het misbruik vindt plaats op het kruispunt van rijkdom en macht, waar degenen met veel rijkdom het gebruiken om macht te verwerven en die macht vervolgens gebruiken om meer rijkdom te vergaren. De huidige roversbaronnen zijn onder andere Elon Musk, Jeff Bezos, Peter Thiel, David Sacks, Charles Koch, Jeff Yass, Ken Griffin en Rupert Murdoch. Wat de nieuwe oligarchie wil Zo vernietigt de oligarchie de democratie. Terwijl oligarchen de schatkist van politieke kandidaten vullen en pelotons lobbyisten en public relations-agenten inzetten, kopen ze de democratie af. Oligarchen weten dat politici de handen die hen voeden niet zullen bijten. Zolang zij de touwtjes in handen hebben, zal er geen zinvol antwoord zijn op het uitblijven van de salarisverhoging van de meeste mensen, noch op klimaatverandering, noch op racisme, noch op de stijgende kosten van ziektekostenverzekeringen, farmaceutica, collegegeld en huisvesting, omdat dat niet de belangrijkste zorgen van de oligarchie zijn.

De oligarchen willen lagere belastingen, wat Trump, Musk en andere oligarchen van plan zijn: een verlenging van de belastingverlaging van Trump uit 2017, met een geschat prijskaartje van ten minste $ 5 biljoen. Ze willen geen antitrusthandhaving om de macht van hun gigantische bedrijven te doorboren. In plaats daarvan worden hun bedrijven groter en kunnen ze consumenten nog meer laten betalen. Trump vervangt Lina Khan, de voorzitter van de Federal Trade Commission die trusts doorbreekt, door een Trump-vriend. Er zal geen betekenisvolle beperking zijn op de gevaarlijke gokverslaving van Wall Street. Het gokken zal alleen maar toenemen. Wall Street viert Trumps overwinning al. De aandelenmarkt heeft nieuwe hoogten bereikt. Maar de aandelenmarkt is voor de meeste mensen onbelangrijk, omdat de rijkste 1 procent meer dan de helft van alle aandelen in handen van Amerikanen bezit, terwijl de rijkste 10 procent meer dan 90 procent bezit. Er zullen geen beperkingen zijn aan de beloning van CEO's. Wall Street hedgefonds- en private equity-managers zullen ook miljarden meer binnenhalen. De overheid zal nog meer subsidies, reddingsoperaties en leninggaranties uitdelen aan bedrijven, terwijl de bescherming voor consumenten, werknemers en het milieu wordt afgeschaft.

Het zal een overheid worden voor, van en door de oligarchie. De grootste kloof in Amerika is vandaag de dag niet tussen 'rechts' en 'links', of tussen Republikeinen en Democraten. Het is tussen democratie en oligarchie. De oude labels - 'rechts' en 'links' - verhinderen dat de meeste mensen merken dat ze worden genaaid. De propagandisten en demagogen die de oligarchie beschermen, stoken raciale en etnische wrok op - door mensen te beschrijven als illegale vreemdelingen, de haat tegen immigranten aan te wakkeren en angst voor communisten en socialisten te verspreiden. Deze strategie geeft de oligarchie meer vrijheid: het leidt Amerikanen af ​​van hoe de oligarchie het land plundert, politici omkoopt en critici het zwijgen oplegt.

Het zorgt ervoor dat Amerikanen elkaar haten, zodat we niet omhoog kijken en zien waar de rijkdom en macht echt naartoe zijn gegaan. De noodzakelijke agenda De manier om de oligarchie te overwinnen is dat de rest van ons zich verenigt en Amerika terugwint, zoals we deden als reactie op de oligarchie die Amerika's laatste Gilded Age domineerde. Hiervoor is een multiraciale, multi-etnische coalitie van werkende klasse, arme en middenklasse Amerikanen nodig die vechten voor democratie en tegen geconcentreerde macht en privileges. Hiervoor is het nodig dat de Democratische Partij, of een nieuwe derde partij, de waarheid vertelt aan het Amerikaanse volk: dat de belangrijkste reden dat de lonen van de meeste mensen nergens heen zijn gegaan en hun banen minder zeker zijn, waarom de meeste gezinnen van salarisstrookje naar salarisstrookje moeten leven, waarom het salaris van CEO's is gestegen tot 300 keer het salaris van de typische werknemer, en waarom miljardairs op het punt staan ​​onze regering te runnen, is omdat de markt door de oligarchie is opgetuigd tegen gemiddelde werkende mensen.

De agenda voor ons is eenvoudig geformuleerd, maar zal niet eenvoudig te implementeren zijn: we moeten het grote geld uit onze politiek halen. Een einde maken aan de bedrijfswelvaart en het vriendjeskapitalisme. Monopolies afbreken. Een einde maken aan kiezersonderdrukking. We moeten vakbonden versterken, werknemers een sterkere stem geven op hun werkplekken, meer door werknemers gerunde bedrijven creëren, werknemerscoöperaties aanmoedigen, meer staats- en lokale openbare banken financieren en laten groeien, en andere instellingen van economische democratie ontwikkelen.

Deze agenda is noch "rechts" noch "links". Het is de basis voor alles wat Amerika verder moet doen. Het lijkt misschien een vreemde tijd in onze geschiedenis om zulke hervormingen voor te stellen, maar dit is de beste tijd. Trump en zijn oligarchie zullen onvermijdelijk te ver gaan. De les van de laatste Gilded Age is dat wanneer de corruptie en de daaruit voortvloeiende ontberingen zo flagrant worden dat ze de waarden van de meerderheid van de Amerikanen kwetsen, de meerderheid zal opstaan ​​en echte, systemische verandering zal eisen. Het is slechts een kwestie van tijd. Een overheidssluiting die de gemiddelde burger treft, georganiseerd door de rijkste persoon ter wereld, zou het alleen maar kunnen versnellen. Delen Ik ben zo blij dat je hier vandaag kunt zijn.

#oligarchie #corruptie #Amerika #economie

Loading full article...