Klimaatverandering is geen probleem van de toekomst. Nu al veroorzaakt de opwarming van de aarde schade aan ecosystemen en vallen er slachtoffers.
Nu de Noordpool aan het smelten is, staan landen in de rij om ervan te kunnen profiteren, klimaatverandering of niet. Waar het er vroeger altijd netjes aan toe ging als het de ijsmassa betrof, wordt de sfeer steeds grimmiger.
De Noordpool is eigenlijk van niemand, want het is geen land maar ijs en water. De vijf direct grenzende staten (de VS via Alaska, Denemarken via Groenland, Canada, Noorwegen en Rusland) hebben er natuurlijk wel economische zones en nog zekere gebiedsaanspraken, maar het gebied is er altijd letterlijk te koud geweest om die kwesties op de spits te drijven.
De Noordpool smelt, en veel sneller dan verwacht. Daardoor ontwaakt de interesse voor dat enorme stuk wereld. In zeker zin is dat goed nieuws, omdat het van oudsher een gebied was waar de betrokken staten vriendelijk met elkaar omgaan en geleerd hebben om eventuele belangentegenstellingen op een ordelijke wijze met elkaar te bespreken en op te lossen. Door de opwarming, waardoor bodemschatten ineens winbaar zijn en een twistappel tussen partijen kunnen worden. Schadelijke milieu-effecten worden onvermijdelijk. In de tweede plaats worden zeeroutes bevaarbaar, waardoor allerlei beheerskwesties zullen ontstaan.
‘Olie- en gasconcerns beseffen, klimaatproblematiek of niet, dat zeker een kwart van ’s werelds fossiele brandstof zomaar winbaar wordt, om nog te zwijgen van andere schaarse mineralen die bereikbaar worden.
Verovering van de Noordpool
Nu het ijs op de Noordpool smelt door klimaatverandering, komen daar in de zomer waterwegen vrij. Militaire en commerciële schepen varen af en aan om grondstoffen te winnen die eerder niet te exploiteren waren. Een run van grootmachten op nikkel- en goudmijnen zet de geopolitieke verhoudingen op scherp en heeft grote gevolgen voor het leven van de Noordpoolbewoners. Een verslag in beeld, door fotografen Kadir van Lohuizen en Yuri Kozyrev.
Tegenlicht meet up Utrecht live
De verovering van de Noordpool Michiel Hazebroek stelde de uitzending samen, met het materiaal van fotografen Kadir van Lohuizen en Yuri Kozyrevis.
