Muziek maken houdt meer in dan de stem of vingers die een instrument bespelen. Een kind dat over muziek leert, moet gebruikmaken van meerdere vaardigheden, vaak tegelijkertijd. Mensen gebruiken bijvoorbeeld hun oren en ogen, maar ook grote en kleine spieren. Muziek leren ondersteunt al het leren. Niet dat Mozart je slimmer maakt, maar het is een zeer integrerende, stimulerende bezigheid of activiteit.

Volgens de Children's Music Workshop is het effect van muziekonderwijs op taalontwikkeling te zien in het brein. Recente studies hebben duidelijk aangetoond dat de muzikale training fysiek het deel van de linkerhelft van de hersenen ontwikkelt waarvan bekend is dat het betrokken is bij de verwerking van taal, en dat het de circuits van de hersenen op specifieke manieren kan bedraden. Het koppelen van bekende liedjes aan nieuwe informatie kan ook helpen bij het afdrukken van informatie over jonge geesten. Deze relatie tussen muziek en taalontwikkeling is ook sociaal voordelig voor jonge kinderen. De ontwikkeling van taal in de tijd neigt ertoe delen van de hersenen te verbeteren die helpen bij het verwerken van muziek. Taalvaardigheid ligt aan de basis van sociale competentie. Muzikale ervaring versterkt het vermogen om verbaal competent te zijn.

Een studie van E. Glenn Schellenberg aan de Universiteit van Toronto in Mississauga, gepubliceerd in een uitgave van Psychological Science, vond een kleine toename in de IQ's van zesjarigen die wekelijkse stem- en pianolessen kregen. Schellenberg gaf negen maanden pianoles en zangles aan een dozijn zesjarigen, dramalessen (om te zien of blootstelling aan kunst in het algemeen versus alleen muziek een effect had) op een tweede groep van zesjarigen en geen lessen aan een derde groep. De IQ's van de kinderen werden getest voordat ze de eerste klas ingingen, en daarna opnieuw voordat ze de tweede graad binnengingen. Verrassend genoeg testten de kinderen die gedurende het schooljaar muziekles kregen gemiddeld drie IQ-punten hoger dan de andere groepen. De dramagroep had niet dezelfde toename in IQ, maar ondervond wel meer voordelen voor sociaal gedrag die niet te zien zijn in de groep die alleen muziek speelt.

Onderzoek geeft aan dat de hersenen van een muzikant, zelfs een jonge, anders werkt dan die van een niet-muzikant. Er is enig goed neuro-wetenschappelijk onderzoek dat kinderen die betrokken zijn bij muziek een grotere groei van neurale activiteit hebben dan mensen die niet aan muziek doen. Als je een muzikant bent en je speelt een instrument, dan moet je meer van je brein gebruiken. In feite vond een onderzoek onder leiding van Ellen Winner, hoogleraar psychologie aan het Boston College, en Gottfried Schlaug, hoogleraar neurologie aan het Beth Israel Deaconess Medical Center en de Harvard Medical School, veranderingen in de hersenbeelden van kinderen die 15 maanden wekelijkse muziek ondergingen. De studenten in het onderzoek die muziekonderwijs hadden gekregen, hadden geluiddiscriminatie en fijne motortaken verbeterd, en beeldvorming in de hersenen toonde veranderingen in de netwerken in de hersenen aan, die verband hielden met die vermogens. Research heeft ook een verband gevonden tussen muziek en ruimtelijke intelligentie, wat betekent dat het begrijpen van muziek kinderen kan helpen verschillende elementen te visualiseren die samen zouden moeten gaan, zoals ze zouden doen bij het oplossen van een wiskundeprobleem. Deze vaardigheden spelen een rol bij het oplossen van meerdere stappen problemen die je tegenkomt in de architectuur, engineering, wiskunde, kunst, gaming en vooral bij het werken met computers.

Een andere studie uit 2007, onthulde dat studenten in basisscholen met superieure muziekeducatieprogramma's ongeveer 22 procent hoger scoorden in het Engels en 20 procent hoger in wiskunde op gestandaardiseerde tests, vergeleken met scholen met muziekprogramma's van mindere kwaliteit, ongeacht de sociaal-economische ongelijkheden tussen de scholen of schooldistricten. Naast de resultaten van testscores, benadrukt de studie de positieve effecten die een kwalitatief goede muziekeducatie kan hebben op het succes van een jong kind. Samen met betere prestatieresultaten voor op concentraties gebaseerde taken, kan muziektraining helpen bij het oproepen van het basisgeheugen. Formele training in muziek gaat ook gepaard met andere cognitieve sterktes, zoals verbale recall-vaardigheid. Mensen die een formele muzikale opleiding hebben gevolgd, zijn meestal redelijk goed in het onthouden van verbale informatie die in het geheugen is opgeslagen.

Muziek kan de vaardigheden van je kind in leren en andere niet-muzikale taken verbeteren, maar het is belangrijk om te begrijpen dat muziek er niet één slimmer maakt. De vele intrinsieke voordelen van muziekeducatie zijn: gedisciplineerd zijn, een vaardigheid leren, deel uitmaken van de muziekwereld, het beheer van de prestaties, deel uitmaken van iets waar je trots op kunt zijn en zelfs worstelen met een minder dan perfecte leraar. Het is belangrijk om niet te overdrijven hoe slim je met muziek kan worden. Muziek maakt je kind interessant en gelukkig, en slim komt later. Het verrijkt zijn of haar honger naar dingen die je plezier geven en voor de vrienden die je tegenkomt. Terwijl ouders kunnen hopen dat het opnemen van hun kind in een muziekprogramma haar een betere student zal maken, zou de belangrijkste redenen om je kind een muzikale opleiding te geven moeten zijn om hen te helpen meer muzikaal te worden, om alle aspecten van muziek te waarderen, en om het proces van het leren van een instrument of het leren zingen te respecteren, wat waardevol is op zijn eigen waarde.