Een ouderwetse Elfstedentocht: Abraham op reis

In de winter, als de temperatuur daalt tot onder het vriespunt, gaan de harten (vooral in het noorden van ons land) steeds harder kloppen. Jarenlang verlangen velen al naar de volgende Elfstedentocht; de schaatstocht langs de 11 steden van Friesland.

In deze blog neem ik jullie mee naar een van de eerste Elfstedentochten uit de geschiedenis. Lees met mij mee en laat je verrassen...

Geloof jij in een ouderwetse Elfstedentocht?

Als koning winter Nederland in zijn greep heeft, klinkt van de weeromstuit steevast weer die roep om de Elfstedentocht. “Waar blijven die woorden “It giet oan” nou toch?”, is de bijna ieder uur weerklinkende vraag.

In deze blog neem ik jullie mee naar een van de eerste Elfstedentochten uit de geschiedenis. Hoewel hij de Friese taal niet goed beheerst, gaat Abram – zo heet de hoofdpersoon uit dit verhaal – de tocht der tochten toch volbrengen. Lees met mij mee en laat je verrassen…

Her en der zal ik de nodige eigen interpretatie aan deze geschiedenis toevoegen. Maar dat mag de pret hoop ik niet drukken.

De start en de eerste stempelpost

Ur

De start van de Elfstedentocht van Abram vindt plaats in Ur. Dit is een stad in het gebied van de Chaldeeën. Zijn vader, Terach, woonde daar met de hele familie. In die tijd was de familieband nog haast onverbrekelijk.

Daar in Ur is het ook dat Abram – zoals hij dan nog heet – voor het eerst door God wordt opgeroepen om naar Kanaän te gaan. Gehoorzaam aan die oproep gaat hij – dan nog met zijn familie – op pad.

Haran

Nadat ze enige tijd in westelijke richting getrokken zijn, is daar een stempelpost waar ze een tussenstop van enkele maanden – of misschien zelfs jaren – maken. Hier in Haran sterft de oude vader van Abram. Hier wordt hij begraven.

Na de begrafenis hoort Abram opnieuw de stem van God. Het is een hernieuwde oproep om op pad te gaan. Waarheen? Abram weet het niet. Hij gaat op weg naar een onbekend land. Samen met zijn vrouw Sara, zijn neef Lot en hun gevolg vervolgt hij de reis die hij vanuit Ur begonnen is.

Door het land van de tocht der tochten

Sichem

Uiteindelijk bereikt Abram het hem door God Beloofde Land. Bij de grenspaal, zogezegd, bouwt hij uit dankbaarheid en als eerbetoon een altaar.

Vreugde overspoelt zijn hart als hij God hier bij de eik van Moré een offer brengt. Diep in zijn hart heeft God hem verzekerd dat dit het land is dat zijn nageslacht zal gaan erven.

Bethel

Omdat dit pas de entree is in het nieuwe land, trekt Abram weer verder. Hij komt bij Bethel aan en bouwt ook daar een altaar. Deze plaats heet “Huis van God”, omdat God hier zeg maar Zelf de ijsmeester is. Hij is aanwezig en staat centraal in Abrams leven. Om Hem draait het allemaal in het leven.

Egypte

In de regio ontstaat een hongersnood. Het is natuurlijk toch niet het meest vruchtbare gebied op aarde. En dus moet Abram het land van de Belofte tijdelijk verlaten.

De weg voert naar Egypte. De naam van de stad waar dit gebeurt is dan misschien niet bekend, maar het is wel een plaats waar hij zijn stempelkaart bijna verliest.

Het boterbriefje stopt hij weg. Zijn vrouw, Sarai, vertelt de mensen op zijn aanraden dat ze zijn zus is. We zullen maar zeggen: beter een halve waarheid dan een hele leugen.

Hierdoor blijft Abram wel in leven. Deze tocht der tochten is zwaar. Dat blijkt maar weer.

Negev

De volgende stempelpost bevindt zich in de woestijn. Een onvruchtbare, kale, dorre omgeving, halverwege de tocht. De stempelkaart is halfvol. Abram heeft de reis terug naar het Beloofde Land aanvaard en is daar blij om. Ook al moet hij nu nog even afzien.

Zo hebben veel mensen ergens onderweg in hun levensreis wel een woestijnervaring. Een periode dat je het moeilijk vindt om door te gaan, omdat de weg nog zo lang is. Maar ook een periode dat je niet meer terug kunt, omdat je al te ver van de startplaats af bent.

De groep valt uiteen en breidt zich uit

Mamre (Hebron)

Tot hiertoe is de groep bij elkaar gebleven. Maar nu ontstaat er onenigheid in de groep. De twee leiders besluiten uiteen te gaan. Abrams neef, Lot, meent dat de route loopt via Zo-dom en Gemor-ra. Abram zelf blijft op de uitgestippelde route. Hij vindt de volgende stempelpost, vlakbij Hebron.

Dit is een belangrijke pleisterplaats tijdens deze tocht. Er gebeurt veel. Zo wordt er bijvoorbeeld aandacht besteed aan het principe van “delen is vermenigvuldigen”. Een tocht als deze volbreng je namelijk niet alleen, solo. Je wordt vruchtbaar en vergroot je invloed in de wereld.

Niet voor niets komt het nageslacht in beeld. En niet voor niets ook wordt Abrams naam veranderd. Tijdens de tocht krijgt hij ineens een nieuwe naam: Abraham.

Gerar

Na een lange afstand verder getrokken te zijn blijkt de volgende stempelpost in Gerar. Daar is het één grote kluunpartij. Opnieuw moet Abrahams vrouw doorgaan voor zijn zus. Dit heeft alles te maken met de accreditatie bij deze tocht der tochten, zeker in de tijd en de omgeving waarin deze plaatsvindt.

Ook valt de groep hier nog een keer uiteen. Abrahams oudste zoon, Ismael, moet lossen uit de groep. Hij gaat na zijn diskwalificatie zijn eigen tocht uitzetten.

Op weg naar de finish

Berseba

In Berseba is de volgende stempelpost. Hier richt Abraham zich weer volledig op zijn Gids. Hij weet dat hij nu de finish nadert en is blij en opgelucht. De tot nu toe geleverde inspanning is absoluut de moeite waard geweest.

Moria

Echter, de laatste loodjes wegen het zwaarst. Als de finish in zicht komt, wordt het doorzettingsvermogen op de proef gesteld. Kun je inderdaad volharden als je benen zogezegd verzuren?

Voor Abraham lijkt het licht uit te gaan als hij op weg gaat om zijn nageslacht aan God toe te wijden. Op de berg Moria – het huidige Jeruzalem – legt hij zijn toekomst op het altaar. Op eigen kracht kan hij de finish niet halen. Alleen met hulp van zijn God - zijn Leidsman en Gids – zal hij ook het laatste deel van de tocht kunnen maken.

Mamre (Hebron)

De finish ligt bij Hebron. Gelukkig is deze laatste stempelpost nog open als Abraham er aankomt. Hij heeft de tocht volbracht en heeft zijn Elfstedenkruisje te pakken.