#wetenschap


Begin oktober werden twee vrouwelijke wetenschappers, de Franse Emmanuelle Charpentier en de VS Jennifer Doudna, aangekondigd als de winnaars van de Nobelprijs voor Chemie 2020 voor de zogenaamde „CRISPR-schaar”, een revolutionaire techniek die het mogelijk maakt om een gen te snijden, het DNA van dieren, planten en dieren te veranderen micro-organismen met extreem nauwkeurige afvoer.

CRISPR/Cas9 genetische scharen hebben een revolutie teweeggebracht in de moleculaire levenswetenschappen, nieuwe mogelijkheden geboden voor de plantenveredeling (genetische verbetering van planten), hebben bijgedragen aan innovatieve kankertherapieën en kunnen de droom van het genezen van erfelijke ziekten werkelijkheid maken.

Maar deze prestatie was niet de enige. Dit jaar behandelde de techniek met succes twee erfelijke bloedziekten: bèta-thalassemie, die lage niveaus van hemoglobine-eiwit genereert dat zuurstof draagt, waardoor zwakte en uitputting ontstaat; en sikkelcelanemie, een defecte vorm die resulteert in sikkelvormige rode bloedcellen die bloedvaten blokkeren en veroorzaken vaak hevige pijn, orgaanschade en beroertes.

In beide gevallen hebben patiënten na de behandeling de pijnlijke aanvallen niet ervaren die vroeger om de paar maanden plaatsvonden of die transfusies nodig hadden.










Maar toen hij bestudeerde hoe deze enzymscharen werken die bacteriën gebruiken om defecte DNA te snijden en zichzelf te verdedigen tegen virale infecties, hadden Doudner en zijn collega Martin Jinek een „Eureka-moment”.

Ze beseften dat dit CRISPR/Cas9-enzym kon worden geprogrammeerd om DNA-sequenties heel precies te snijden.

Het was een van de belangrijkste ontdekkingen in de geschiedenis van de biologie, omdat het de deuren opende voor genetische bewerking en de mogelijkheid om het genoom niet alleen menselijk, maar ook van elk levend organisme te herschrijven. #wetenschap