Het geloof in een sterke leider ben ik helemaal kwijt.  Een leider die de massa opzweept en hevig verlangt naar het heldendom. Daarvoor worden wel tienduizenden mensen gedood. In naam van de goede zaak, ja… Hoeveel miljoenen mensen zijn er intussen al niet geslachtofferd in naam van de goede zaak? Pol Pot, Adolf Hitler, George .W. Bush, Idi Amin en nog zovele anderen.

De Engelse filosoof John Gray geeft een kritisch antwoord. Sinds de Verlichting zijn we een levensloop begonnen die wordt geleid door een gevoel van optimisme, door een geloof in onszelf als heersers van het universum, en door een verlangen naar vooruitgang. Dit wordt het best uitgedrukt door Gordon Gekko in Wall Street (1987),

Wwanneer hij beweert "dat hebzucht, bij gebrek aan een beter woord, goed is. Hebzucht is juist, hebzucht werkt. Hebzucht verduidelijkt, snijdt door en vangt de essentie van de evolutionaire geest. Hebzucht, in al zijn vormen; hebzucht naar het leven, naar geld, naar liefde, kennis heeft de opwaartse golf van de mensheid gemarkeerd.".." De ironie, stelt Gray, is dat we voor de oplossing van onze problemen altijd terugvallen op dezelfde kennis en ervaring die de puinhoop hebben veroorzaakt. Eigenlijk vergroten we daarmee onze maatschappelijke uitdagingen alleen maar, schrijft hij. Einstein wist al dat het onmogelijk is om onze problemen op te lossen vanuit hetzelfde denken dat we gebruikten toen we ze creëerden.

De kans dat de mensheid zichzelf vernietigt is groter dan de kans dat je als individu overlijdt in een auto-ongeluk, schrijft de Australische politicus en voormalig hoogleraar economie Andrew Leigh in zijn onlangs verschenen boek What’s the Worst That Could Happen?. Hij verwijst naar de filosoof Toby Ord, die alle risico’s op menselijke zelfvernietiging (existential risk) optelde en concludeerde dat er een kans is van één op zes dat de mensheid zichzelf wegvaagt voor het einde van de eeuw. Leigh behandelt de grootste risico’s in zijn boek: klimaatverandering, kernoorlog, pandemieën, op hol geslagen kunstmatige intelligentie.

Wie bang is, wil onder de vleugels kruipen van iemand die belooft die angsten weg te nemen. En dat is precies wat populisten doen. Juist de populisten zullen, eenmaal aan de macht, weinig doen om existential risk te verminderen. Mensen als Trump en Poetin maken geen werk van verduurzaming en nucleaire ontwapening. Ze staan vijandig tegenover de wetenschap, instituties en (internationale) samenwerking. Ze beloven veiligheid, maar ze bieden ontwrichting. Dat is niet in het belang van hun kiezers, ook al denken die dat ze beschermd worden.

geschiedenis

What's The Worst That Could Happen?
Waarom catastrofale risico's gevaarlijker zijn dan je denkt, en hoe populisme ze verergert. In What's the Worst That Could Happen? Andrew Leigh kijkt naar catastrofale risico's en hoe deze te verminderen, waarbij hij provocerend aanvoert dat de opkomst van populistische politiek catastrofes waarschijnlijker maakt. Leigh legt uit dat het doordringende kortetermijndenken ons niet voorbereidt op langetermijnrisico's. Politici zweten de kleine dingen - gedetailleerde beleidsdetails van wet- en regelgeving - maar besteden zelden veel aandacht aan het verminderen van langetermijnrisico's. Populistische bewegingen gedijen op kortetermijndenken omdat ze zich richten op de directe grieven van hun volgelingen. Leigh stelt dat we langetermijnmensen moeten zijn: verruim ons denken en geef grote bedreigingen de aandacht en middelen die ze nodig hebben.

Loading full article...