Lisa van Rooy

· 18 Oct 2024

Follow Following

Hoofdstuk 1.1. : Het Logboek van Evi

Maandag 8 januari

Het was vroeg in de ochtend toen Lotte mijn praktijk binnenstapte. Ze had dat typische onrustige aura dat veel van mijn cliënten bij zich dragen als ze voor het eerst komen. Een dunne winterjas over haar schouders, duidelijk niet voldoende voor de ijzige kou buiten, maar misschien was ze in haast vertrokken. Haar ogen waren rood, niet van tranen maar van vermoeidheid, en haar handen waren onrustig, wriemelend in haar schoot zodra ze plaatsnam.

"Je ziet er moe uit, Lotte," begon ik, in de hoop haar op haar gemak te stellen. Het leek een eenvoudige opmerking, maar ik wist dat het de deur kon openen naar diepere emoties.

Ze haalde haar schouders op, alsof ze de vermoeidheid in haar ogen niet eens meer opmerkte. "Ik slaap slecht de laatste tijd," antwoordde ze kort.

Ik knikte bemoedigend, terwijl ik zachtjes mijn notitieboekje opende. Dit zou niet de eerste keer zijn dat een sessie begint met een opmerking over slaap, om vervolgens uit te monden in gesprekken over angst, ontrouw, of de wurgende druk van verwachtingen binnen een relatie.

"Hoe gaat het met jou en Joris?" vroeg ik.

Bij het noemen van zijn naam zag ik een fractie van een seconde haar gezicht verstarren. Ze ademde diep in, alsof ze de lucht nodig had om de juiste woorden te vinden, en toen ontsnapte er een pijnlijke zucht. "Ik weet het niet meer, Evi. Ik weet het echt niet meer."

Ze leunde naar voren, haar handen in haar haren, en begon te praten. Over de ruzies, over hoe Joris haar niet meer leek te begrijpen. Hoe de afstand tussen hen met de dag groter leek te worden, ondanks dat ze nog steeds in hetzelfde bed sliepen. Het was niet de eerste keer dat ik dit hoorde, en het zou zeker niet de laatste keer zijn.

Terwijl Lotte praatte, maakte ik enkele notities, kleine aantekeningen om bij te houden waar we de volgende keer zouden beginnen. Ze vertelde over een recente ruzie waarin Joris haar had verweten dat ze nooit echt luisterde. Hij zei dat ze altijd met haar gedachten ergens anders was, dat ze hem mentaal had verlaten.

Dit is waar het vaak begint, dacht ik. Een gevoel van isolatie binnen een relatie. Twee mensen die naast elkaar leven maar elkaar niet meer kunnen bereiken. "Wat denk je dat er gebeurt, Lotte? Wanneer jullie praten, wat voel jij dan?"

Ze dacht na, haar ogen rustten even op de klok aan de muur. "Het voelt alsof we in cirkels draaien. Ik probeer mijn gevoelens uit te leggen, maar hij doet alsof ik overdrijf. Alsof ik... hysterisch ben." Haar stem brak een beetje toen ze het woord uitsprak.

"Hysterisch." Ik proefde het woord in mijn mond en wist meteen dat hier iets diepere lagen aan verbonden waren. Hysterisch is een geladen woord, een woord dat vaak gebruikt wordt om gevoelens van een vrouw te minimaliseren. "Denk je dat hij je echt zo ziet?"

Ze knikte langzaam. "Hij zegt het niet letterlijk, maar het voelt wel zo. Alsof ik altijd degene ben die te veel voelt, te veel praat, te veel vraagt."

Ik schreef nog wat in mijn notitieboek en keek haar aan. "En wat heb jij het gevoel dat je vraagt?"

"Dat hij er echt is," zei ze zacht. "Dat hij me ziet. En ik weet niet meer of dat te veel gevraagd is."

Deze sessie eindigde met een zware stilte, zoals vaak het geval is als de emoties aan de oppervlakte liggen maar nog niet volledig zijn uitgesproken. We maakten een nieuwe afspraak voor volgende week. Ik gaf haar een vriendelijke glimlach, ook al voelde ik de last van haar verdriet.

Dinsdag 9 januari
Vandaag ben ik teruggekomen op de sessie met Lotte van gisteren. Ik kan mijn gedachten niet van haar afzetten. De patronen die ze beschrijft, de afstand die ze voelt, het is iets wat ik zo vaak hoor. Maar er is iets aan Lotte dat me raakt. Misschien is het haar stille wanhoop, die ze niet helemaal durft te laten zien, of misschien is het de manier waarop ze zich klein probeert te houden in haar eigen pijn.

In mijn logboek heb ik opgeschreven dat ik volgende sessie dieper wil ingaan op het woord 'hysterisch'. Het woord lijkt in haar relatie iets te hebben losgemaakt, iets dat dieper gaat dan alleen haar gevoelens van onbegrepen zijn. Woorden kunnen machtig zijn, en soms is één enkel woord genoeg om een volledige dynamiek bloot te leggen.

Ik wil haar vragen naar haar jeugd, naar de relatie van haar ouders. Vaak zien we de liefde die we gewend zijn, en misschien heeft ze meer voorbeelden van deze onzichtbaarheid in haar leven dan ze zich realiseert.

Maar er is ook iets anders. Iets in de manier waarop ze sprak over Joris, alsof ze hem nog steeds probeert te redden, alsof ze ergens diep vanbinnen nog altijd hoopt dat hij haar zal zien zoals ze echt is. Dat hij haar zal horen. En toch voel ik aan dat ze steeds verder wegdrijft van die hoop.

Woensdag 10 januari
Vandaag geen sessie met Lotte, maar ik heb mijn aantekeningen herlezen. Haar verhaal blijft in mijn gedachten hangen, en ik realiseer me dat ik me moet hoeden voor overmatige betrokkenheid. Het is een balans die elke therapeut moet bewaken: je betrokken voelen bij het welzijn van je cliënt, zonder verstrikt te raken in hun emoties. Toch blijft haar situatie me raken, wellicht omdat ik te veel herken.

Joris, hoewel hij slechts vanuit haar perspectief wordt gepresenteerd, lijkt ook iemand te zijn die worstelt. Het is niet ongewoon dat beide partners zich onzichtbaar voelen in hun relatie. Soms ben ik bang dat ze zich zo ver van elkaar hebben verwijderd dat ze elkaar niet meer kunnen bereiken.

Ik moet geduldig zijn. Volgende week zien we verder. Misschien kan ik Lotte helpen de verbinding terug te vinden, en misschien, als het kan, ook met zichzelf.

Eind aantekening
Relatietherapie is soms een dans op het slappe koord. Je houdt de balans tussen empathie en objectiviteit, tussen luisteren en sturen. Maar soms, zoals bij Lotte, is het moeilijk om de emoties van je cliënten niet mee naar huis te nemen.