Hoorns horen bij de koe!
De meeste hoorns worden verwijderd en er wordt steeds vaker hoornloos gefokt. Maar De meeste hoorns worden verwijderd en er wordt steeds vaker hoornloos gefokt. Maar hoorns horen bij de koe! Ze dragen bij aan de warmtehuishouding en er zijn veel aanwijzingen dat koeien met hoorns minder problemen met hun klauwen hebben. Ze dragen bij aan de warmtehuishouding en er zijn veel aanwijzingen dat koeien met hoorns minder problemen met hun klauwen hebben.
Boerenkalifaat van melkveehouders
.Aantal melkveehouders met een vermogen van meer dan 1 miljoen euro: circa 8.900 à 9.000 (ongeveer 63 procent).
Koeien worden onthoornd, oftewel hun hoorns worden verwijderd, vooral om veiligheidsredenen binnen de moderne veehouderij. Voorkomen van verwondingen: In stallen waar koeien dicht op elkaar leven, kunnen ze elkaar met hun hoorns verwonden, vooral tijdens conflicten over voer, drinkplaatsen of rustplekken. Ook kunnen dominante koeien zwakkere dieren verwonden door met hun hoorns te stoten. Hoorns kunnen gevaarlijk zijn voor mensen die met koeien werken. Het risico op verwondingen voor de veehouder neemt af als de dieren geen hoorns hebben.
Sinds de jaren zeventig zijn veel stallen veranderd van grupstallen (waar koeien vaststaan) naar loopstallen (waar koeien vrij rondlopen). In deze ruimten komen koeien elkaar vaker tegen, waardoor de kans op conflicten en verwondingen toeneemt. Daarnaast zijn veel voerhekken en stalinrichtingen niet geschikt voor gehoornde dieren, waardoor koeien met hoorns kunnen vast komen te zitten.
Hoewel onthoornen vaak wordt gemotiveerd als maatregel voor dierenwelzijn en veiligheid, zijn er ook kritische geluiden. Hoorns hebben namelijk diverse functies voor de koe:
Communicatie en rangorde: Hoorns spelen een rol in de sociale interactie tussen koeien. Ze gebruiken hun hoorns om signalen te geven en de rangorde te bepalen. Lichaamstemperatuur reguleren: Recent onderzoek wijst erop dat koeien via hun hoorns hun lichaamstemperatuur kunnen reguleren, vooral bij warm weer. Hoorns kunnen dienen als opslagplaats voor mineralen, wat mogelijk invloed heeft op de gezondheid van de koe. Hoorns zijn onderdeel van het natuurlijke gedrag en de integriteit van het dier. Het verwijderen ervan kan het welzijn en de vitaliteit van de koe aantasten.
De ingreep zelf is pijnlijk, zelfs als deze bij jonge kalveren onder verdoving wordt uitgevoerd. Na het onthoornen kunnen dieren nog dagen tot weken pijn ervaren en zich anders gedragen.
Onthoornen is een pijnlijke ingreep die niet alleen op korte termijn, maar ook langdurig pijn en ongemak kan veroorzaken, waaronder hoofdpijn en verhoogde gevoeligheid rondom de hoornpitten. Er kunnen complicaties optreden zoals ontstekingen van de wond of zelfs voorhoofdsholteontsteking, vooral als de voorhoofdsholte wordt geopend bij oudere dieren. Koeien kunnen na het onthoornen gedurende dagen tot weken minder eten en zich anders gedragen, wat wijst op aanhoudende pijn en stress.
Fysiologische reacties zoals een verhoogde ademhalingsfrequentie, hartslag en meer stresshormonen in het bloed zijn vastgesteld na onthoornen. Onthoornde koeien nemen minder persoonlijke ruimte in; hun uitwijkafstand (“personal space”) wordt kleiner. Dit betekent dat ze dichter bij andere koeien staan dan gehoornde soortgenoten.
De rangorde binnen de kudde kan veranderen: onthoornde dieren kunnen in rang dalen, vooral als slechts een deel van de dieren wordt onthoornd. Dit kan leiden tot meer onrust in de groep.
Koeien zonder hoorns missen een belangrijk communicatiemiddel. Hoorns worden gebruikt voor subtiele signalen naar andere dieren en spelen een rol in het bepalen van de positie in de kudde.
Het algehele welzijn van onthoornde koeien wordt als verminderd beschouwd. Ze tonen vaker lusteloosheid, vermoeidheid, en zijn minder alert of “aanspreekbaar”. Er zijn aanwijzingen dat onthoornde dieren een kortere levensduur hebben en gevoeliger zijn voor stress en gezondheidsproblemen. Onthoornde dieren laten soms minder groei zien, vooral als de pijn en stress onvoldoende worden behandeld.
Samenvatting
Onthoornen heeft dus niet alleen acute gevolgen, maar ook langdurige effecten op het fysieke welzijn, gedrag, sociale structuur en fysiologie van koeien. De ingreep leidt tot aanhoudende pijn, stress, gedragsveranderingen, verstoring van sociale interacties, mogelijk verminderde groei en welzijn, en een verstoring van natuurlijke functies zoals thermoregulatie.
