Is het huidige banksysteem nog wel een goed systeem?
Het banksysteem is belangrijk voor financiering van de economie, maar het is een merkwaardig publiek-private instelling. Moet je de publieke functie van het betalingsverkeer – het ontvangen van salarissen en kunnen betalen van rekeningen en boodschappen – lostrekken van de commerciële, risicovolle banken.” Zoals we dat bij energie transport gedaan hebben: daar hebben we het beheer van de netwerken ook weggetrokken van de bedrijven die de energie opwekken en leveren en in overheidshanden gegeven. Banken zullen dat niet willen, een bankrekening is immers een mooie ingang bij klanten om er aan te verdienen en andere producten, lees aan te smeren, te verkopen.
Bankiers zijn alchemisten die geld creëren uit het niets
Het algemene idee is dat spaarders hun geld naar de bank brengen en dat banken deze spaardeposito vervolgens tegen een hoger tarief weer uitlenen. De waarheid is dat banken je spaargeld helemaal niet nodig hebben om leningen te verstrekken.
De evolutie van ons geldsysteem op basis van gouden en zilveren munten naar op vertrouwen gebaseerd fiatgeld bracht grote veranderingen teweeg. Niet alleen ten aanzien van het betalingsverkeer en de rol van banken, maar ook in de manier waarop overheden met geld omgaan. Het heeft overheden meer ruimte gegeven om schulden te maken en de waarde van het geld uit te hollen. Hoe werkt ons financieel systeem … waarom is het gedoemd om te mislukken en hoe kan je zorgen dat je uit het oog van de storm blijft?
Het moet anders: dat je voor het ontvangen van je salaris en het doen van betalingen bij een overheidsinstelling terecht moet kunnen, zoals vroeger zonder veel rente en met weinig risico. En voor een risicovolle lening kan je dan aankloppen bij een commerciële bank.
'De belastingbetaler draait er linksom of rechtsom op voor het bankwezen', aldus Arnoud Boot in buitenhof over het bankensysteem. 'Een systeem waarbij als het goed gaat de winsten privaat zijn en als het slecht gaat de verliezen voor de belastingbetaler zijn.'
Paniek op de financiële markten deze week. Binnen 48 uur kon het op een na grootste bankfaillissement van de Amerikaanse geschiedenis zich voltrekken. De Silicon Valley Bank kwam ten val.