Leijpark013

@leijpark013 · 22 Jun 2021

Follow Following

Leijpark013 22juni 2021 Grote pimpernel.

Leijpark013
Gepubliceerd door Thierry P. Dinjens  · Gisteren om 18:03  ·
Namen van planten zijn vaak verwarrend, zeker als in het buitenland dezelfde namen worden gebruikt, zij het voor andere planten. Om dit te illustreren beginnen we vandaag bij een klassieke avonturenroman, geschreven in Engeland in 1903, aanvankelijk als toneelstuk: The Scarlet Pimpernel (de rode pimpernel, letterlijk vertaald). Het boek verhaalt over een Engelse edelman, die Franse aristocraten uit hun eigen land laat ontsnappen, vlak na de Franse Revolutie. In die tijd werden er veel Franse edelen, vanwege hun losbandige levensstijl en het onderdrukken van de armen naar de guillotine gebracht. The Scarlet Pimpernel was een soort Robin Hood of Zorro, die hen bevrijdde terwijl zijn identiteit onbekend bleef. Bij elke ontsnapping liet hij een kaartje achter met hierop een bloemetje: the scarlet pimpernel. Zo kreeg de held van het verhaal zijn bijnaam. Als wij dan echter op de boekomslag kijken van dit roemruchte heldenepos, dan zien wij weliswaar een rood bloemetje, maar het lijkt in niets op wat wij de pimpernel noemen. 'Scarlet pimpernel' is de Engelse benaming voor een heel andere plant: rood guicheheil.
Wij komen de plant die voor ons wel degelijk de pimpernel is tegen in het Leijpark, meer bepaald de Grote pimpernel. Nu is er naar deze plant geen Engelse volksheld genoemd, de plant is doorheen de geschiedenis toch zeer belangrijk geweest en in sommige landstreken nog steeds. Al in de Oudheid werd de plant gebruikt als zogeheten bloedplant; de sappen in de plant laten bloed stollen. En er heeft in die tijd ongelooflijk veel bloed gevloeid. Elk conflict werd immers met de wapenen beslecht. Er werd niet, zoals nu, voor elk wissewasje een comité opgericht waarin men tot een meerderheid van stemmen moest komen. Welnee, het zwaard werd omgord, de helm opgezet en hoppa: daar storten de edelen, boeren en burgers zich weer in de strijd, om er gehavend weer uit te komen. Hoe handig is het dan dat er een plant is die al dit bloeden stopt en ook nog eens ontstekingsremmend werkt? Wondgenezing was in die tijd dé manier om niet te bezwijken aan je verwondingen en tegelijkertijd hield het oorlogen ook wel in stand; wie snel geneest kan weer een bijltje of dolk in de handen gedrukt krijgen met het bevel: “Terug het strijdperk in jij, je voelt je al heel wat beter!”
Grote pimpernel werd ook al vrij snel een 'keukenkruid' Het blad smaakt wat komkommerachtig en ruikt naar walnoten. Een heerlijke smaakmaker in de soep en de plant bevat ook nog eens vrij veel vitamine C.
Het woord 'pimpernel' stamt van 'pipernel' (Piper is Latijn voor peper) daar de zaadjes op peperzaadjes lijken.
In het Leijpark trekt de Grote pimpernel vooral bijen aan. Honingbijen, waarvan we er niet genoeg kunnen hebben maar vooral ook zandbijen, die gangen graven in het zand waarin ze hun eitjes leggen.
De Grote pimpernel is de waardplant (de plant waarop eitjes worden gelegd en waarvan de rupsen eten) van het pimpernelblauwtje.  Dit is een uiterst zeldzame vlinder die sinds 1970 niet meer in ons land voorkwam, tot zij in1990 geherintroduceerd is in de Moerputten, een natuurgebied ten westen van 's-Hertogenbosch. Of zij zich van daaruit verspreid heeft is de vraag, dat hangt van vele factoren af en een belangrijke factor is de aanwezigheid van Grote pimpernel. Wie weet is 'onze' pimpernel straks ook een held, daar zij een zeer zeldzame vlinder van de ondergang redt. Helden zijn er in alle soorten en maten, dus de Grote pimpernel maakt zeker een kans.
Of de vlinder ook echt ooit in het Leijpark opduikt kan de Grote pimpernel ons natuurlijk niet vertellen; daar hebben we het alziend oog van Henk de Winter voor. Vooruitlopend op mogelijk zeer goed nieuws, kiekte hij voor u al wel vast de Grote pimpernel. Een plant die, door de jaren heen, grote belangen gediend heeft. Wij gunnen het de vlinder dat er plaats is voor nog één belangetje..