Leijpark013

@leijpark013 · 15 Jul 2023

Follow Following

Leijpark013 Meikever

Geschreven door Thierry P. Dinjens  
Het is dan wel reeds juni maar enkele late meikevers vliegen nog steeds rond en eentje troffen we aan in het Leijpark. Het kinderspelletje om een meikever te vangen, een draadje aan een poot te verbinden en het diertje zo als levende vlieger te gebruiken, dat wordt niet meer gespeeld door de moderne kinderen. Niet alleen omdat de jeugd van tegenwoordig niet weet wat een meikever is, maar ook omdat het tegenwoordig valt onder 'dierenleed'. Vroeger kende niemand dat begrip, maar de tijden zijn veranderd.
Nu herinner me ik de verhalen van mijn moeder. Zij vertelde me ooit dat zij de meikever aanduidden met de naam 'mulder' of 'mulderke'. Als zij een dergelijke kever aan een draadje voor zich uit lieten vliegen zongen zij:
“Mulderke, mulderke telt oew geld
en gaot dan nog eens vliegen
Eg ge nie vliegt dan roep ik de vos
en dan laot ik ut touwke los.”
Pas jaren later, toen ik geïnteresseerd raakte in de Nederlandse taal, begreep ik de oorsprong hiervan. Een mulder is een molenaar. En een molenaar moest hard werken voor zijn centen, dus hij telde regelmatig zijn geld. Wat heeft dit met de meikever te maken? Een meikever is overdekt met kleine witte haartjes, waardoor het lijkt of het diertje onder het poeder zit. Een molenaar zat destijds letterlijk onder het  meel. Zodoende lijken die twee op elkaar en werd de meikever al snel tot mulderke.
Er zijn nog maar weinig ouderwetse molenaars overgebleven, maar gelukkig is het ambacht her en der nog in zwang of wordt het nieuw leven ingeblazen. In Tilburg is op dit moment geen actieve korenmolen meer, maar een duik in de archieven leert dat er meer dan dertig molens geweest zijn. Straatnamen die hier nog aan herinneren zijn de Molenstraat, de Molenbochtstraat en het Rosmolenplein. Wellicht dat ook onze stad in een nabije toekomst het ambacht in ere herstelt.
Er zijn overigens ook minder meikevers dan vroeger, maar bedreigd is de kever niet. Meikevers vliegen vooral 's nachts, dus de kans dat we er eentje tegenkomen is een voorrecht.
Ik hou van dit soort verbintenissen, tussen oude beroepen, de natuur van nu en de taal als bindende factor; het cement tussen cultuur en natuur. En het is ook zo heerlijk Brabants. Die verhalen van vroeger, daar zat en zit heel veel in. Een oud verhaal rept van een tijd waarin meikevers nog in groten getale te vinden waren. Kinderen gingen ze verzamelen, brachten ze naar grootmoeder en die wreef de kevers vervolgens fijn in de vijzel! Daarna werd de ontstane brij gemengd met varkensvet, er werd gekookt putwater bij gegoten en het geheel werd door een vergiet gegoten op dikke sneden witbrood. Het klinkt niet aantrekkelijk, maar dit schijnt qua smaak heel dicht in de buurt te komen bij kreeftensoep. Die was natuurlijk onbetaalbaar voor de gewone man; gelukkig wist grootmoeder raad. Dat kan tegenwoordig niet meer, de meikever is inmiddels een beschermde soort. Dus laten we genieten van de meikever die oude verhalen weer even voor het voetlicht brengt en haar daarna weer lekker laten vliegen.


#park #meikever