Gepschreven door Thierry P. Dinjens  · Gisteren om 18:00  ·
Kleur. Dat missen we in de winter, waarin de dagen vaak grauw zijn en we het inmiddels gevallen herfstblad missen, met haar rode, gele, gouden en bruine tinten. Ook het ontbreken van zonlicht stemt ons somber. Bij sommige mensen is zelfs sprake van een heuse winterdepressie door de kou en het leven dat op een grijze dagen-carrousel lijkt. Het verlangen naar de nieuwe kleuren en geuren van de lente groeit, naarmate de winter vordert. Toegegeven: er zijn ook mensen die dol zijn op de winter, met haar tot silhouetten gemaakte bomen, de magie van sneeuw en ijs en de vogels die overal te zien zijn, veel beter dan in de zomer tussen het gebladerte. Voor alle mensen biedt het Leijpark kleur. En er is één organisme dat de kroon spant in het bieden van een prachtige felle kleur, juist in de winter en dat is de Oranje aderzwam.
De paddenstoel zonder steeltje, die als een korst op de takken en stompen van dode bomen ligt, valt onmiddellijk op door haar felle oranje kleur. Ze begint wat bruinachtig, maar naarmate zij ouder wordt dan komt die machtige kleur naar boven.
De Oranje aderzwam is zeker niet zeldzaam, maar er zijn bepaalde omstandigheden die zij nodig heeft om te verschijnen. Allereerst moeten bomen dood zijn. In ons land komt zij vooral op dode eiken en beuken voor, in andere landen ook op coniferen. Het oppervlak van de zwam is een vreemde wereld vol bulten, verdikkingen, rimpels, drempels en spookachtige uitsteeksels. Op al die onregelmatigheden groeien de sporen van de zwam. De Oranje aderzwam ontwikkelt, zoals andere zwammen geen poriën; dit zijn holle buisjes waarbinnen zich normaliter de sporen van de zwam bevinden, voordat zij door de regen, wind of andere oorzaken meegenomen worden de wijde wereld in. De Oranje aderzwam gebruikt haar oppervlak om deze witte sporen te vormen. Daar kunnen de regens en wind makkelijk bij en zodra zij geslachtsrijp zijn dan gaan ze op hun grote reis, op weg naar nieuwe stukken dood hout. Maar, zoals al gezegd, de omstandigheden moeten goed zijn. Dit houdt in dat er eerst andere zwammen het dode hout bezocht moeten hebben. Beuk en eik behoren beide tot het zogeheten hardhout. Eigenlijk te hard voor de Oranje aderzwam, maar als het hout reeds aangevreten is door andere zwammen, is het precies goed voor de Oranje aderzwam. Zij verschijnt en zij maakt al het nog hard materiaal van de dode boom kapot. Dat is nodig, want uiteindelijk zal alles wat er van de boom over is, weer de parkbodem in gaan en daar weer andere planten voeden. Zwammen zijn zeer nuttig in het Leijpark en allemaal spelen ze hun eigen unieke rol van de voedselketen.  
De rimpels op het oppervlak van de zwam lijken op aders waaraan de zwam haar naam te danken heeft. Voor ons mensen is de zwam van groot nut. Ze is weliswaar oneetbaar, maar wij mensen gebruiken producten waar we na verloop van tijd weer vanaf willen. Oud hout, chemisch afval en verfstofresten worden afgebroken door de Oranje aderzwam, dus zij is een ideaal organisme op om een natuurlijke manier van dit soort rotzooi af te komen. We kunnen alles wel blijven verbranden, maar uiteindelijk vernietigen we daar veel meer mee dan we beogen. De antwoorden op veel van onze vragen aangaande het opruimen van ons afval liggen in de wereld der schimmels. We zullen er nog veel lessen in leren.
Tot die tijd is de Oranje aderzwam een welkome kleur in de winter. En waar anders dan: in het Leijpark?

#oranjeaderzwam