Leijpark013

@leijpark013 · 08 Feb 2023

Follow Following

Leijpark013 Steenhommel

Geschreven door Thierry P. Dinjens  ·


Een opvallende verschijning in het Leijpark die we rond half april kunnen gaan waarnemen, is een vrij grote hommel, die geheel zwart is met een rood kontje. Deze hommel, waarbij de mannetjes, de werksters en de koninginnen dezelfde tekening vertonen (wat uniek is onder hommels) nestelt graag in spouwmuren, muurspleten en onder stenen. Dit leverde haar de naam Steenhommel op.
Hommels zijn grote behaarde bijen die, net als honingbijen, in grote nesten leven. Anders dan bijen verliezen hommels hun angel niet nadat ze gestoken hebben. Steenhommelnesten bevatten zo’n twee- tot driehonderd werksters en wie het waagt daar binnen te komen en wordt ontdekt, wordt door meerdere werksters meerdere keren hard gestoken. Dat is voldoende om de indringer af te laten druipen en zelfs te doden, afhankelijk van de grootte van de onvoorziene gast. Steenhommels  zijn de agressiefste hommels en dan vooral in de buurt van het nest. Overal in de wereld worden hommels gekweekt om in groentekassen gewassen te bestuiven. Hiervoor wordt altijd de aardhommel gekozen. Nooit de Steenhommel, juist vanwege haar agressieve karakter; in een kas werken namelijk ook mensen en het kan niet zo zijn dat deze voortdurend gevaar lopen om gestoken te worden.
De Steenhommel vliegt op veel soorten bloesems en bloemen, maar maakt wel onderscheid. Ze is verzot op wilgenkatjes in bloei, maar ook dovenetels, distels en klaver zijn favoriet. Waarom? Al  deze bloemen hebben makkelijk bereikbare nectar.  Zij hebben een kleine of ondiepe kelk en dat komt de Steenhommel goed uit, want zij heeft slechts een korte tong. Bloemen met diepe kelken laat zij aan zich voorbijgaan.
De Steenhommel is een sterke hommel die ook als het flink waait nog rond zal vliegen. Alleen de koningin overleeft de winter. In een holletje in de grond heeft zij zich gedurende de koude periode gedeisd gehouden met in zich opgeslagen een voorraadje sperma, dat afkomstig is van paringen met mannetjes. Zij kan ervoor zorgen dat het sperma niet meteen bij haar eitjes terechtkomt. Eerst gaat zij in winterslaap, in de vroege lente vliegt zij uit en gaat op zoek naar stuifmeel, dat vol met eiwitten zit. Eenmaal haar buikje rond gegeten daarmee, zoekt zij een geschikte plek voor het bouwen van een nest. Daar laat zij het sperma bij haar eitjes komen en begint zij met de bouw van haar nest. Hierin voedt zij eerst een paar werksters op en die bouwen op hun beurt voort aan het nest. Een hommelnest is een rommelig gebeuren (voor ons) en in de buurt van zo’n nest treffen we vaak dode hommels en larven aan. Simpelweg uit het nest geknikkerd om vervuiling tegen te gaan.
Een nest van de Steenhommel in de tuin of park kan geen kwaad. Wie een dergelijk nest wil verwijderen moet zich bedenken dat de Steenhommel een beschermde soort is. Je mag niet zomaar haar nest weghalen zonder aan strenge regels te voldoen. En waarom zou je ook? Wie de Steenhommel met rust laat wordt echt niet gauw gestoken, maar je moet de confrontatie niet opzoeken. Op een plek als het Leijpark is altijd wel ergens plaats voor een mooi nest van de Steenhommel, die er naar hartenlust kan vliegen op allerlei bloesems. En dat is ook precies waar we haar tegenkwamen. Een prachtige verschijning die ook weer zo helemaal thuishoort in het Leijpark. We moeten haar alleen niet boos maken, maar, dat gezegd hebbende: wie wel? Leven en laten leven levert ons zo min mogelijk hommeles op. En zo hoort het ook.
#leijpark013 #steenhommel #park