Leijpark013

@leijpark013 · 01 Jul 2022

Follow Following

Leijpark013 Wijngaardslak

Gepubliceerd door Thierry P. Dinjens  · 29 juni om 18:02  ·
We maken even een uitstapje naar het Oude Rome, in de eerste eeuw voor Christus. Hier treffen we een ondernemende landheer aan die parken aanlegt. Prima, zult u wellicht denken, zo is het Leijpark ook ontstaan. Zeker, maar we hebben het in het Romeinse geval over heel bijzondere parken: slakkenparken. Elk park bevatte één soort slak, in groten getale. Vreemde Afrikaanse slakken, uiteraard meegenomen van veroveringstochten maar ook Europese soorten.
En al die slakken dienden ter consumptie. Eén van deze soorten was een grote slak die door de Romeinen later meegenomen is naar onze streken, om hen hier te laten paren om zodoende overal voedsel te hebben rondkruipen: de Wijngaardslak.
Oorspronkelijk kwam deze slak natuurlijk niet enkel in wijngaarden voor, maar ook in bossen en tuinen , maar de term 'wijngaard' wijst naar warmere streken zoals we deze in Zuid-Europa aantreffen, waar het dier vandaan komt.
De Wijngaardslak is een grote longslak (een landslak die ademt door longen) en onze grootste soort landslak.
Het eten van slakken stamt uit de Vastentijd van de christenen. In deze tijd (veertig dagen voor Pasen) was het eten van vlees verboden, omdat dieren middels geslachtsgemeenschap geboren kunnen worden en dit zou veel te lustopwekkend zijn in een dergelijke tijd van onthouding. Vissen echter planten zichzelf voort. Althans zo dacht de kerkvader en later heilige Benedictus erover. Wat wist de man van voortplanting nietwaar?
In dat licht mocht men wel vis eten. Maar het volk is vindingrijk en gaandeweg de tijd ging men alles wat in en bij het water leefde 'vis' noemen, om de menukaart toch wat uitgebreider te maken. Kikkers, slakken, eenden, maar ook bevers, otters en zelfs bruinvissen werden aan het lijstje toegevoegd. Soms at men van eenden en ganzen enkel de poten omdat alleen die met het water in aanraking komen. En 'slakken' was een algemene term. Dat er verschil bestaat tussen waterslakken en landslakken (die niets met water van doen hebben) daar had men nog weinig besef van. Het is overigens ook niet handig om je in dat soort zaken te gaan verdiepen daar waar het je enkel om het uitbreiden van de menukaart te doen is.
Voor christenen waren kruipende dieren onrein (zie de wetten van Mozes) en pas in de 19e eeuw kreeg de slak de status 'delicatesse'. We kennen de Wijngaardslak op de menukaart nu onder de naam escargots.  Ze is niet de enige slak die het geschopt heeft tot de duurdere restaurants: de segrijnslak eten we als petit-gris en de wulken heten culinair gezien karakollen.
Het eten van slakken staat veel mensen tegen en het is opvallend dat het eten van de Wijngaardslak altijd gepaard gaat met een enorme stoot knoflooksaus of knoflookboter. Deze sterke smaken drukken veel weg en wellicht is dat precies de bedoeling.
Toch is het eten van slakken heel gezond. Ze bevatten nauwelijks vet of koolhydraten, zitten vol eiwitten en mineralen en de kleinschalige kweek die nu plaatsvindt belast het milieu vrijwel niet. Met het oog op de toekomst is de Wijngaardslak een superfood, zowel voor onze gezondheid als onze leefomgeving.
In het Leijpark treffen we deze kanjer aan. Het dier was hier  lange tijd beschermd. Doordat er in ons land een beperkt aantal van deze slakken voorkomt gold een zogeheten raapverbod; je mocht de slakken niet oprapen om vervolgens te consumeren. Dat verbod geldt helaas niet meer. Je kunt ergens wel stellen dat de dieren 'eigendom' zijn van het Leijpark waaruit je niet zomaar dieren weg mag nemen. Het is toch een machtig gezicht om dit langzame doch statige dier voorbij te zien kruipen? In dat grote huis schuilen vele verhalen. Vandaag vertelden wij er u eentje. Het begin is er.
#wijngaardslak #leijpark013 #natuurleijpark013