Niet de wolf is het gevaar, maar de mens
Een wolf beet een mensenkind. Of nou ja, beet, een wolf waarschuwde een kind – als een wolf bijt vloeit er bloed en dit kind had alleen een paar schrammen. De wolf of wolvin in kwestie waarschuwde dit kind om zijn of haar eigen kinderen te beschermen.
Ik vertel u niets nieuws: de wolven die zich weer in Nederland hebben gevestigd, krijgen onevenredig veel negatieve aandacht in de media en politiek. Dat is deels een cultureel verschijnsel. Ooit leefden wolven en mensen samen in Europa, niet altijd harmonieus, maar met wederzijds begrip. Dit veranderde in de Middeleeuwen, toen de pest en de Kleine IJstijd zorgden voor schaarste en honger. Ook de opkomst van het christendom speelde mee. Wolven werden in verhalen en sprookjes de boeman, en ze werden in de loop der eeuwen succesvol uitgeroeid.
De negativiteit is ook een politiek verschijnsel. Veeboeren, BBB’ers en jagers hebben er baat bij de wolf te stigmatiseren. Jagers omdat ze graag dieren doodschieten, hoe groter hoe beter. De veeboeren en BBB-politici omdat verhalen over een bloeddorstige wolf de aandacht afleiden van de wanpraktijken in de vee-industrie waar zij goed geld aan verdienen. Niet-menselijke dieren hebben in Nederland oneindig veel meer te vrezen van mensen dan van wolven. Dit is natuurlijk het geval in de bio-industrie, maar ook de schapen die steeds als illustratie worden gebruikt van het wolvig gevaar eindigen uiteindelijk dood in mensenhanden. De intensieve veehouderij is bovendien een van de industrieën die wereldwijd het meest bijdragen aan de klimaatcrisis. Vorige week hadden we de twee warmste dagen in de geschiedenis van de planeet ooit – ook de opwarming van de aarde is slecht voor kinderen.
Dat is toch wat anders, denkt u nu misschien. Kinderen moeten veilig kunnen spelen. Omdat het ging over kinderen en veiligheid, vroeg ik me na het lezen van het nieuwsbericht over de wolf af hoe het zou gaan met het tienjarige meisje in Vlaardingen dat onlangs zo ernstig mishandeld werd door haar pleegouders dat ze in het ziekenhuis belandde.
Uit de berichtgeving daarover bleef één beeld me bij. Als het meisje op school vertelt dat ze wordt uitgescholden en geslagen en soms naakt in de tuin moet staan, overlegt de school met haar pleegmoeder en stuurt haar naar huis. In plaats van naar huis gaat ze naar een winkelcentrum, waar ze tegen vreemden vertelt dat ze wordt mishandeld. Medewerkers van haar school halen haar op en brengen haar alsnog naar huis.
Het was niet de eerste keer dat het meisje vertelde dat ze werd mishandeld. Veilig Thuis, de William Schrikker Groep en de politie waren op de hoogte. Deze desinteresse kwam me bekend voor. Tijdens mijn studie aan de kunstacademie werkte ik met licht verstandelijk beperkte kinderen met gedragsproblemen, die net als dit meisje gedwongen uit huis waren geplaatst. Deze kinderen waren misbruikt en/of mishandeld, maar niet veilig in het tehuis – toen ik werkte werden er bijvoorbeeld kinderen misbruikt door een invalkracht en door een groepsgenoot. En als ze vertelden over misbruik of mishandeling door hun ouders of pleegouders werd er nauwelijks actie ondernomen.
Kinderen die geen volwassenen hebben die voor ze opkomen zijn in Nederland niet veilig, denk bijvoorbeeld ook aan de kinderen die verdwijnen uit asielzoekerscentra. Maar kinderen die wel een huis hebben zijn dat ook niet altijd: volgens de overheid worden elk jaar bijna 119.000 kinderen mishandeld door hun ouders of verzorgers.
Net als schapen en wolven hebben kinderen dus vooral te vrezen van volwassen mensen. Journalisten moeten zich niet langer in de luren laten leggen door politici met een dubbele agenda en andere belanghebbenden. Wolven verdienen beter, en kinderen ook.
Eva Meijer is schrijver en filosoof. Ze schrijft om de week een column.
Een versie van dit artikel verscheen ook in de NRC krant van 30 juli 2024.
Afbeelding van Marie via Pixabay #wolven #mensen