Zit ik net op Facebook, komt er een bericht voorbij dat er te weinig geld is voor bijstandsuitkeringen voor vluchtelingen. De opmerkingen onder het artikel geven weer eens aan hoe Nederland denkt over uitkeringsgerechtigden. "Laat ze werken", "en wij maar belasting betalen", "gewoon aan de bak die handel"... was het maar zo simpel.
Sinds 2013 hoor ik bij de groep van pak 'm beet 600.000 mensen in Nederland die van een uitkering rond moeten komen. Je weet wel, die mensen die de hele dag niks doen. Lekker thuis op de bank zitten, beetje tv kijken, spelletjes spelen, relaxen.. En aan het eind van de maand staat het geld op de rekening. Zomaar, hoef je niks voor te doen. Heerlijk toch? Je zou er als werkend mens bijna jaloers van worden.
Okay, en dan de werkelijkheid. Thuis "op de bank zitten" houdt in dat je je eigen tijd indeelt. Natuurlijk zit je niet de hele dag op de bank. Het huishouden moet gedaan worden, boodschappen, koken, de was, opruimen, schoonmaken, dat soort dingen. De dingen waar je als huishoudelijke hulp ineens voor betaald wordt omdat je die werkzaamheden bij een ander thuis doet. Als je het in je eigen huis doet is het geen werk. Een dubbele standaard die ik nog steeds niet begrijp. Het opvoeden van de kinderen. Ook zoiets wat niet gezien wordt als werk tenzij je het als oppas bij een ander thuis doet. De financiën beheren, is ook pas werk als je het voor een ander doet. Tuinonderhoud, de kinderen begeleiden met schoolwerk, studiekeuze, hun financiën.. Allemaal werkzaamheden die niet als werkzaamheden gezien worden, want je "zit thuis op de bank". Je werkt niet. Je hoeft de deur niet uit om voor een ander te gaan werken. Je wordt niet betaald door een werkgever of opdrachtgever. Je wordt betaald door de gemeente. Ver onder het minimum, dat dan weer wel. Maar hè, heerlijk toch die vrijheid?
Nou zijn al die dingen die je thuis doet natuurlijk niet in het maatschappelijk belang dus is de participatiewet in het leven geroepen. Een wet waar zelfs juristen hoofdpijn van krijgen, maar dat terzijde. Doel is om je zo snel mogelijk van die bank af en de deur uit te krijgen. Want die vrijheid van thuis op de bank zitten kan natuurlijk niet goed voor je zijn. Je moet toch contact hebben met andere mensen, anders wordt je depressief, raak je in een isolement. Stel je toch eens voor dat je de band met de arbeidsmarkt verliest, dat kan toch niet! En dus doe je er alles aan om weer aan de bak te komen. Sollicitatie training, "werkervarings" plekken, work fast traject, honderden sollicitaties en evenzoveel afwijzingen. Daar wordt je dus depressief van. Om nog maar te zwijgen van de dreiging die continu boven je hoofd hangt en die je in iedere brief duidelijk gemaakt wordt. Als je niet meewerkt op wat voor manier dan ook word je toch al ver onder het minimum inkomen nog verder gekort. Die angst is er, iedere dag. Maar hè, je bent vrij om je eigen tijd in te delen en je krijgt "gratis" geld. Heerlijk toch?
Na al die verplichtingen nagekomen te zijn, overal aan meegewerkt te hebben en uiteindelijk depressief thuis gezeten te hebben klim je dan met veel moeite weer uit het dal en denk je: okay, als een werkgever vinden dan niet lukt ga ik maar voor mezelf beginnen. Je meldt je aan voor een cursus ondernemingsplan schrijven, want als je iets doet moet je het goed doen. Krijg je van je inmiddels 4de werkcoach te horen dat je daar toestemming voor had moeten vragen. Stom, had je kunnen weten, je moet zo ongeveer overal toestemming voor vragen. Hij geeft toestemming maar voor het vervolgtraject hoor je niets meer. Wat blijkt? Je hebt weer een andere werkcoach. Nu weer afwachten hoe deze tegen de situatie aankijkt.
Door de jaren heen heb ik altijd baantjes gehad naast het huishouden en de opvoeding van de kinderen. En weet je, ik kan niet wachten om weer aan het werk te gaan. Want op mijn werk kwam ik tot rust, hoefde ik niet aan duizend dingen tegelijk te denken. Werken is zoveel meer ontspannen dan lui in de bijstand.
