Zijn we gestoord? Spiritueel terug naar de natuur is een illusie
Marijn Kruk is historicus en journalist. Hij schrijft om de week een column over politiek en verbeelding van de klimaattijd.
Spiritueel terug naar de natuur is een illusie
Het is lastig voor te stellen als je langs het schap met specerijen in de Jumbo loopt. Maar er was een tijd dat nootmuskaat zo gewild was dat mensen er het equivalent van een huis voor neerlegden. Je vond ze op één plek: de Banda-eilanden, in 1621 veroverd door J.P. Coen. De oorspronkelijke bevolking werd vermoord, tot slaaf gemaakt of gedeporteerd.
Deze misdaad vormt het vertrekpunt van The Nutmeg’s Curse, het fascinerende en rijke nieuwe boek van de Indiase schrijver Amitav Ghosh. Ghosh ziet er een parabel in, niet alleen voor de westerse kolonisatie, maar ook voor hoe we als mensheid met de planeet omspringen. Onze mechanistisch-consumentistische mindset maakt dat we de aarde en de wezens die erop leven zien als iets inerts, als goederen, vrijelijk door ons te gebruiken en instrumentaliseren. Afgelopen decennia heeft deze mentaliteit ook buiten Europa gretig aftrek gevonden. Ghosh wijst op de middenklasse van Delhi die gerust twee auto’s voor de deur heeft; of op de huidige regering in Brazilië, die de Amazone exploiteert op een wijze die qua methodiek niet onderdoet voor de Europese kolonisatie.