Zaaien en oogsten

Iets waar mensen zich in vergissen is de tijd die je nodig hebt voor het oogsten. Zaaien is eenvoudig en snel gedaan. Je neemt een hand zaden, gooit ze op de grond, eventueel een beetje in-harken en klaar ben je. De natuur weet zelf wel hoe er vervolgens een plantje van te maken. Dat vind ik een groot wonder. Kijk eens naar zo’n zaadje. Piepklein en toch zit alle informatie erin. Informatie om te ontkiemen, wortels, blad en vrucht te maken. Hoe energie van de zon op te nemen en hoe voedsel uit de bodem. Informatie hoe te communiceren met het bodemleven en andere planten. Informatie hoe te bloeien en zaden te maken. Als tuinder heb je daar geen omkijken naar. Het is net als een kind maken. Weet jij hoe je een kind in elkaar draait? Ik niet. En toch heeft mijn lichaam dat gedaan. Twee keer zelfs heeft mijn lijf een bijzonder fraai exemplaar mens in elkaar gefabriekt. Het oogsten…. dat kost tijd en moeite. Elk blaadje sla, elk blaadje spinazie, elke boon wordt met de hand geplukt. Een jaar of twee geleden had ik wat veel bonen gezaaid en om ze te oogsten ben ik wel drie uur bezig geweest, op m’n knieën in de bradend hete zon. En wat te denken van het oogsten van grote knolgewassen? Weet je wat dat voor zwaar werk is!? Een flinke knolselderij, die jij bij de supermarkt uit het krat, zo in je mandje legt, zo’n knolselderij oogsten is een hele zware klus. Wanneer je op zandgrond tuiniert, zal het wel iets eenvoudiger zijn, maar wij tuinieren op kleigrond. Met een vier-tand spitvork sta je aan alle kanten rond de knol de vork diep in de grond te steken. Daarbij heb je je hele gewicht nodig. Dan voorzichtig rondom los wrikken. Het overtollige klei van de knol schudden. Ook dat klinkt simpeler dan het in het echt is… Maar, dan heb je uiteindelijk wel je eigen biologische knolselderij en heel veel voldoening.

Tuinieren is eigenlijk buitenspelen voor grote mensen, maarrrrr….. tuinieren is niet alleen maar tuinieren. Je hebt die mooie oogst in je mandje en je neemt het trots mee naar huis…. maar dan? Dan moet er ook nog wat mee. Eten we het vandaag of een andere dag? Is het genoeg voor ons gezin of is het teveel? Het is wel een pre als je ook van koken houdt. Het fijne is dat de oogst bepaald wat er op tafel komt. Dat scheelt alweer de dagelijkse ‚wat zullen we nu weer eens eten’ vraag.

Wat teveel is, gaat zeker niet de vuilnisbak in. Er is teveel tijd en moeite voor gedaan om iets achteloos weg te gooien. Kruiden worden gedroogd en gaan per soort in een eigen potje, restjes ui, knoflook, wortel worden ook gedroogd en gaan in een verzamelpot. Daar gaan dan nog kruiden bij (tijm, rozemarijn, peterselie, selderij, salie, oregano, dille enzovoort). Vervolgens wordt de hele handel vermalen en hebben we een pot gedroogde groentebouillon kruiden. Dit kan gebruikt worden in soep, sausen en stoofpotjes. De meeste groentes kunnen wel een tijdje in de koelkast bewaard worden tot er nog meer van geoogst is en het weer genoeg is voor een complete maaltijd. Sommige groenten kunnen in een vaas dagen goed gehouden worden. Denk aan bleekselderij, snijbiet, Tayerblad en bladkruiden. Uiteindelijk is er altijd teveel oogst om direct op te eten. Dus gaan we conserveren. Dat kan zijn bereiden en invriezen of rauw invriezen, wecken of drogen. We geven overigens ook heel wat weg. Het leuke daaraan is dat je anderen een plezier kunt doen. Wat je zult merken is dat ‚weggeven’ op een andere manier weer bij je terugkomt. Want delen is vermenigvuldigen. Anderen hebben ook wel eens een overvloed van iets en geven dat dan weer aan jou. Het kan ook zijn dat we zaden krijgen van een soort die wij nog niet hadden. Het is een ruilhandel zonder 'gelijk oversteken’ en zonder verplichting iets terug te geven.