Links: de miljoenenpoot rechts. Kop van een libelle in het Carboon(,300 miljoen jaar geleden)





Ze hebben ieder al een kleine valies met kleding en een doos met voedsel in de tijdmachine gezet.
Die stond uiteraard in een kamer in het appartement van Frank.
In de morgen heeft Frank afgesproken met Ronny om eerst ,vooraleer ze vertrekken, een stevig ontbijt met spek samen met hem te nuttigen. Dit sloeg Ronny natuurlijk niet af. Het is makkelijk, gezellig en lekker
Ronny weet dat Frank een echt Pietje Precies is. Hij verdraagt ook geen slordighedenof lui gedrag.. Dat was het enige minpunt dat Ronny aan hem kon ontdekken. Zelf is Ronny namelijk eerder een sloddervos Dat is de reden waarom ze niet bij elkaar in trokken. Hij wist op voorhand dat Frank er ook op zou staan om eerst alles op te ruimen. Daar hoort uiteraard ook de afwas bij

"In het Devoon stond de zeespiegel hoog", zegt Frank bij de afwas,, "Daarom heb ik de coördinaten een 10 km verderop van de kustlijn uitgerekend dan die er tegenwoordig isl. Ik ben er ook niet helemaal gerust in of dit wel voldoende is
Al goed heb ik bedacht dat het toestel l best ucht- en waterdicht is. Het blijft dan wel drijven. Maar hoe geraak je dan weg? Daarom ben ik naar de winkel Adventer, gisterenavond geweest en heb voor ons compacte rubberen boot gekocht.

Compactser kan je niet vinden. Kijk. Het lijkt een rugzak. Zal ik eens demonstreren hoe het zichzelf opblaast? Echt mooi om te zien is dat. De. Peddels waren inbegrepen in de prijs"
"Je denkt toch ook aan alles, Frank. Laat het me maar meteen zien"

Frank drukt op een knop aan de zijkant van de rugzak en Zoef. In een vingerknip was het uit elkaar en tegelijk vol met lucht.
Ronny staat er perplex van.. "Hoe geavanceerd", zegt hij, "Top van je. Zo zullen we zeker niet verdrinken"
"Hopelijk laten de vissen ons met rust", zucht Frank, "Maar ik ben natuurlijk ook wel nieuwsgierig naar wat we te zien zullen krijgen. Het zal wel indrukwekkend zijn. Natuurlijk laat ik mijn tijdmachine niet achter in de Oceaan. We maken het vast aan de rubberen boot. Dat wordt dan wel roeien met volle kracht

Het duurt even voor Frank het rubberen ding terug in de rugzak opgevouwen krijgt.
Maar uiteindelijk is het dan ',in kannen en kruiken.
De tijdmachine is ruim genoeg voor al het gerief en de rugzak.
Het startsein voor het vertrek is aangebroken.
Ze zetten zich ieder in een zetel achter het besturingspaneel.
"Zijn we er beiden klaar voor?", polst Frank.
"Uiteraard", zegt Ronny.
Frank drukt onmiddellijk de coördinaten in.

Daar zijn ze weg. Zo een tijdreis voelt wel een beetje akelig aan. Het is net of je dronken bent en alles om je heen draait. Alsof je in een vortex terecht gekomen bent. Maar dit hadden ze de vorige keer bij hun reis naar 1820 reeds ondervonden. Dus geraakten ze er niet meer door in paniek. Wat de vorige keer bij Ronny wel het geval was. Frank had erg op hem moeten in praten om hem te kalmeren. Enkele minuten later zijn ze reeds midden in het Devoon.
Hun boot komt, algoed, niet van pas. Ze landen in een enorme varen in een uitgestrekt bos.
Door het grote raam van het toestel kijken ze meteen nieuwsgierig naar buiten.
De omgeving waarin ze terecht gekomen zijn is heel apart. Het bos bestaat vooral uit varens, boomvarens en coniferen en de grond is overal mooi lichtgroen. Het lijkt wel een tapijt van plantjes. Bij nader bestuderen zien ze dat het lever-mos is en andere fijnere structuren van mos.

"De bodem op de aarde is eeuwen lang kaal gebleven als een knikker", weet Ronny. Uit de Oceaan heeft het lever-mos zich als eerste opnhet land verspreid.. Waarom die plant daar opeens zo een behoefte aan had, is niet duidelijk.. Misschien waren er te veel zeedieren die het als hun voorkeur-eten zagen.
Of hoorde het bij de evolutie van de Schepping? Niemand kan daar een antwoord op geven"
"Het is een heel apart en mooi bos", zegt Frank, "De natuur was dus al mooi van in het begin.
Al die fraaie groentinten. Prachtig! Ginder ver is, tussen de bomen, ook het blauw van een vijver of een rivier te zien.nHet doet echt goed aan mijn ogen. Dit is genieten!"

Frank had dit nog maar net gezegd of voor het raam van de tijdmachine duikt opeens een enorme kop op van een platte duizendpoot . Ze schrikken er beiden van. Het enorme dier was langs opzij aan het vaartuig voorbijgetrippeld.
Het kijkt met twee pikdonkere ogen onder tweede voelsprieten naar binnen door het raam. Het was vast nieuwsgierig naar dat vreemde ding dat net in hun domein opdook. Met zijn enorme voelsprieten tast hij het raam af.
Zou het een opening zoeken? Ziet het in hen een lekker hapje?
Dit zou best kunnen Want de Arthopleura is een vlees- en planteter.
Daarna richt het zich op en stapt met zijn duizend poten schuin naar boven. Tot op het dak van het klokvormigenvaartuig.. Het duurt een hele tijd want hij is dan ook.heel lang. Ze kunnen nu wel duidelijk zijn onderkant bewonderen. Zijn enorme kop met voelsprieten bovenop.
"Toen hadden ze nog geen uutsteekseltje met gif aan hun kop",merk ik Frank.
De tegenwoordige tropische duizendpoten hebben dat wel .
Ze hebben die dus ontwikkeld toen sterkere belagers hun leven zuur maakten.
Tegenwoordig steken ze er hun prooien mee. Door het gif zijn ze dan meteen verlamd.
Leuk dat ik dat verschil nu kan zien.



"Staat dit dan niet in de biologische boeken?", vraagt Ronny.

 "Nee, ik heb dat toch nergens gelezen of geleerd in de UNIV.


"Heb je gezien wat voor een enorme kop dat wel is? In onze tijdrekening heeft men in 2008 op het strand van het eiland Karrare in Schotland een enorm fossiel van de duizendpoot ontdekt. Hij was wel 25 m lang. Dus langer dan die we nu zien. Hij is dus nog aan het groeien. kunnen we naar buiten gaan?

"Hum....dat weet ik zo nog niet. Het zuurstofgehalte is hier hoger. De atmosfeer in onze tijd bevat onslechts 21 procent zuurstof. Hier in het Devoon is dat 31 procent. Dat is de reden waarom de insecten hier zo enorm zijn"
"Waarom heeft die hoeveelheid zuurstof zoveel invloed op hun afmetingen?", vraagt Frank.

"Insecten hebben geen longen. Ze gebruiken een netwerk van buisjes die door hun lichaam lopen om de zuurstof te vervoeren. Deze luchtbuisjes noemt men tracheeën.
In het Devoon met zijn hogere zuurstofconcentratie is er voldoende zuurstof om een groot insect van de nodige zuurstof te voorzien.
In onze tijd, waarin de zuurstof niet meer dan 21 procent bedraagt is de afstand tussen de buisjes en het binnenste van het dier te groot. Het aantal buisjes hangt bij insecten dus op de eerste plaats af van het zuurstofgehalte in de atmosfeer.
De insecten in onze tijd zouden stikken als ze zo groot waren als in het Carboon. Ze hebben zich aangepast aan het zuurstofgehalte en kunnen daarom nu niet meer groter worden dan een hand;
O kijk. Een libelle. Ze scheert ons zo voorbij. Wat een prachtexemplaar!. Indrukwekkend dat ze zo enorm groot zijn. Ik vind hun kopjes die nu zo duidelijk zichtbaar zijn, echt wel knoddig. Het lijkt wel of ze ook een neus hebben. Zie je dat? Mooi die gele kop. Ik zou zo graag even naar buiten willen. Naar die vijver in de verte bijvoorbeeld. Daar zitten vast heel veel libellen en ook eendagsvliegen.

"Misschien moeten we dan zuurstofmaskers aandoen. Ik denk dat ons lichaam niet opgewassen is tegen die 30 procent zuurstof in het Carboon.
"We gaan er misschien van groeien", zegt Ronny., "Dan worden we echte reuzen"
"Stel je voor. Liever niet. Maar je weet zelf maar al te goed dat dit met ons niet kan. Wij hebben immers longen."

"T"was maar een grapje, hoor. Je hebt dus ook zuurstofmaskers bij?"
"Uiteraard. Ik denk toch aan alles?"
"Formidabel. Dan kunnen we toch naar buiten en mooi beeldmateriaal verzamelen.
We moeten wel voorzichtig zijn. De insecten zitten overal en er zijn ook reuzeneendagsmuggen. Die wil ik bezig zien met hun paringsritueel. Nagaan of ze het toen ook al zo deden als in onze huidige tijd.
Hun larven leven in het water. Maar dan gaan ze vervellen. Dan komen ze uit het water als een vlieg.
De mannetjes maken een zwerm boven het water
Daar vliegen de vrouwtjes naartoe om te paren.
Als ze gepaard hebben laten ze zich op de waterlijn gewoon neerallen.
Waardoor hun buikje open scheurt en de eitjes vrij komen in het water.
Vissen skomennernop af en smullen van hun eitjes.
Die niet opgegeten worden komen als larve met kiruwen uit het ei.
Na deze dramatische gebeurtenis sterven uiteraard de eendagsvliegenvrouwtjes. Maar ook de mannetjes. Zij gaan daarvoor naar het land.
Ze kunnen 1 of 2 dagen als vlieg leven.
Tot ze de voortplanting verzekerde. Eendagsvliegen hebben geen mond.
Ze leven even. Volledig toegewijd aan de voortplanting en sterven meteen na hun instinctvolle daad .
(vervolgt)




"














"



Loading full article...