Het is weer de dag dat collega´s, vrienden, familie en zelfs websites je in de maling proberen te nemen. De oorspronkelijke 1 april-grap houdt volgens de encyclopedie in:
“Iemand ergens heen te zenden met een onmogelijke boodschap.”
Het slachtoffer wordt er op uitgestuurd om allerlei verzonnen en onbestaande spullen te gaan kopen of ophalen. Vroeger was er vooral veel ‘vraag’ naar een rond vierkant, gedroogde sneeuw, een glazen bijl of muggenteentjes. En op kantoor werden veel medewerkers het magazijn in gestuurd om daar de map met zoekgeraakte stukken op te halen. De grap komt op ongeveer dezelfde manier in grote delen van Europa voor en is ook bekend in Amerika, Rusland, Australië en Noord-Afrika.
Over de oorsprong van de nationale ´grappendag´ 1 april bestaan verschillende theorieën en verhalen:
Gregoriaanse Grap
Sommige bronnen vertellen ons dat de betekenis van 1 april is ontstaan door het Franse besluit van de wijziging naar de Gregoriaanse kalender, zoals opgedragen door Paus Gregorius XIII in 1582. Voor die tijd werd nieuwjaar gevierd van 25 maart tot 1 april. Met de verandering van het kalendersysteem werd Nieuwjaar verplaatst naar 1 januari. Mensen die dit vergaten of die het nieuwe kalendersysteem weigerden te aanvaarden kregen uitnodigingen voor niet gehouden feestjes of grappige cadeautjes.
Oudste vermelding 1 aprilDe traditie werd voor het eerst vermeld in een Franse bron in 1508, dus de Gregoriaanse theorie heeft geen grond onder de voeten. De eerste vermelding in een Nederlandse bron dateert uit 1561. De grap is verder in grote delen van Europa bekend geworden en ook in Amerika, Rusland, Australië en Noord-Afrika.
Soortgelijke ‘vieringen’ in het verledenDe geschiedenis gaat dus tenminste terug tot het begin van de 16e eeuw. Geen enkele theorie over de dag is de bewezen ‘echte oorsprong’ van 1 april. Er zijn wel voorgangers van 1 april te noemen, waar de tradities tijdens de dag vermoedelijk vandaan komen: Het Romeinse festival van Hilaria, het Holi festival in India, en het Middeleeuwse narrenfeest.
Alva en Den Briel?Men heeft later nog andere verklaringen gezocht voor de specifieke datum 1 april. In verschillende landen zijn nationale gebeurtenissen aangevoerd als begin van de traditie. Deze verklaringen, die waarschijnlijk ooit zelf als aprilgrap zijn verzonnen, hebben uiteraard geen basis als er in zoveel landen 1 aprilgrappen werden gemaakt.
In Nederland denkt men nog vaak dat de grappenmakerij begonnen is met de inname van Den Briel door de watergeuzen op 1 april 1572. Deze inname wordt sinds 1966 jaarlijks in de stad herdacht met een historisch kostuumstuk. De geuzen veroverden de vesting tijdens de 80-jarige Oorlog op de Spanjaarden onder de hertog van Alva. Het gezegde is dan ook als volgt: Op 1 april verloor Alva zijn bril.
Franse gewoonteHoewel in veel landen 1 april een traditie is, zijn de gewoontes rond deze dag vaak net even anders. In Franstalige landen en Italië is de traditie bekend als poissons d’avril (april vissen). Om deze reden probeert men in deze landen een papieren vis op een nietsvermoedend slachtoffer zijn rug te plakken.
Engelse gewoonteIn het Verenigd Koninkrijk en de landen die hier hun traditie aan ontlenen, was vroeger de gewoonte om April fools! te roepen wanneer je iemand in de maling had genomen. Dit mocht echter maar tot het middaguur. Riep je daarna nog April fools!, dan was je zelf de dwaas.
1 april in de huidige samenlevingSinds het eind van de 19e eeuw worden er aprilgrappen in kranten gemaakt. Eén van de eerste verscheen in de London Evening Standard in 1846, waarin een aankondiging voor een grote ezelsshow werd gegeven. Aprilgrappen in de media kunnen commentaar geven op allerlei actuele gebeurtenissen. Tegenwoordig worden aprilgrappen in toenemende mate gebruikt voor commerciële doeleinden, vooral ook op internet. Er zijn zelfs bedrijven die bestellingen voor kant-en-klare aprilgrappen aannemen.Door als jaarlijks terugkerende aprilgrap een tijdelijk leugenbericht te plaatsen, laten nieuwssites het belang van betrouwbare nieuwsvoorziening zien.
| bronnen: isgeschiedenis.nl \ historiek.net|
Reageer vooral op deze blog dat vind ik leuk. Dat kan door lid te worden van yoors. Lid worden is gratis. Hieronder staan blogs die je misschien ook wel interessant vind om te lezen.
DM
