Dwalen door Frankrijk. Soms te voet soms met de motorhome. Op zondag 9 september bevinden we ons in de Drômevallei, in de buurt van het stadje Die, gelegen aan de Zuidkant van de Vercors. Ook in deze periode zijn hier overal markten, fêtes, voges, vide-greniers en hoe ze hun feesten ook allemaal willen noemen.

Plantenmarkt in Chatillon en Diois

Voor we verder naar het Zuiden rijden. stoppen we nog even in Chatillon en Diois. Een prachtig Middeleeuws dorp aan de voet van de Glandasse. Om de schoonheid te ervaren moet je wel stoppen en door de nauwe straatjes dwalen. Nu, komen we vooral voor het 'Fête des plantes rares'. Een aantal kwekerijen stellen hun assortiment van minder bekende planten voor. 'Pepin d’hier' een kweker van vooral oude geurende rozen, Arom’ antique, specialist van Middeleeuwse aromatische planten uit Parnans (Romans), Brin d’ herbe, een oude bekende kruidenkweekster, biedt nu vooral confituren en kruidenmengsels aan.

Over Genepi, het likeurplantje

Er worden veel Genepi-planten aangeboden onder de naam Artemisia glacialis, terwijl de meest gebruikte wilde soort Artemisia umbelliformis is. Volgens de mevrouw van Arom’antique is de gekweekte soort vooral Artemisia glacialis, terwijl ik vroeger gelijkaardige planten gekocht heb onder de naam A. umbelliformis en terwijl dezelfde planten die ik in de Alpen zie, zeker ook Artemisia umbelliformis zijn. Dus toch weer enige plantenverwarring. Hoe meer je weet, hoe beter je weet dat je weinig weet. Ik koop toch maar zo’n A. glacialis om ze eens te vergelijken met de planten die ik al bezit.


We rijden nu verder, enkele dagen naar het Zuiden via Col de Cabre, Serres, Laragne, Sisteron naar Apt. Onderweg zien we natuurlijk veel velden met geoogste Lavendel maar ook de meloenoogst (Cavaillon) is in volle gang. We stoppen even en kopen een grote, groen gespikkelde Pastéque (Citrullus species) om confituur te maken.
In Apt overnachten we op een grote parking wel tegen het park aan. De antiek- en rommelmarkt is net afgelopen en dus is er plaats voor ons.

Apt in de motorhome

Smorgens door de nauwe straatjes van een klein stadje drentelen is een van mijn kleine genoegens. Veel winkels zijn nog gesloten, maandagvoormiddag, maar de bakker en de krantenzaak draaien al op volle toeren. De straten zijn fris opgespoten, de warmte nog niet doorgebroken en ook het wereldnieuws sijpelt maar langzaam door. Dit is een moment vol mogelijkheden. Een ogenblik zonder angsten. Het nu! Je hoort het, ik wordt er zelfs poetisch en filosofisch van.

Roussillon en oker

We rijden naar Roussillon. De rode okeraarde. Ons doel. Okhra, société cooperative d’interet collectif, gewoon een goed centrum voor natuurlijke kleurstoffen gevestigd in een oude okerfabriek ‘Ancienne usine Mathieu’. Een museum, een bijzondere boekhandel en een winkel.
Le village Roussillon, een okerpareltje bezoeken we vandaag zelfs niet, al is dat toeristisch wel de moeite waard. Maar we zijn er al meer geweest en en we willen nog wat verder.

Naar Lauris

Naar Lauris, om daar te geraken moeten we wel het minigebergte 'Luberon' oversteken. We stoppen in de buurt van Lourmarin. Er groeien hier zeer veel Muizedoorn, Ruscus, deze stekelige plant is een ouderwets diureticum maar de wortels worden nu vooral tegen spataderen gebruikt. Zelf heb ik het gelukkig nog niet nodig, maar ik wil er nu wel wat tinctuur mee maken. Meer bedoeld om als herborist wat vaktraining op te doen.

Veel planten zijn hier bedekt met decoratieve witte slakkenhuisjes. Alsof er zaden aan de planten hangen. We verzamelen dus wat slakkenhuisjes, met een beweging kon je ritsend langs de stengels tientallen huisjes plukken. Misschien leuk om een decoratief halssnoer mee te maken, dachten we, totdat de droge huisjes in de motorhome plots allemaal tot leven kwamen.

Lauris en verfplantentuin

In Lauris bezoeken we nog eens de Jardin et Conservatoire des plantes tinctoriales. Deze tuin is prachtig gelegen op de terrassen van het Renaissancekasteel met uitzicht op de vallei van de Durance.

Zo in september, op de bloedhete terrasflanken zijn de meeste planten al uitgebloeid maar ze zitten wel vol met zaad en daar komen we net voor. Dus hebben we verzameld: Coreopsis tinctoria (niet allemaal rijp), Serratula tinctoria, Commelina, Cerinthe major (1 zaad), Salvia triloba (stek), Chenopodium ambrosoides ‘anthelmintica’, Chrosophora tinctoria (Croton des teinturiers)…We kochten ook zaad van Tagetes minuta en Carthamus tinctoria (saffloer).

Savonds tijdens een wandeling nog Ruta chalepensis met rijp zaad gevonden. Een andere Wijnruit, grijzer, nog sterker en vreemder ruikend dan de Ruta graveolens. En even fotosensibiliserend, verbrandend op de huid, dus oppassen bij het plukken. Gelukkig gaat de zon net onder achter de toppen van Les Alpilles (de mini-Alpen). De koelte doet ons goed. En morgen is er waarschijnlijk weer een hete dag.

Over Oker

Het geologisch proces van okervorming dateert uit het Mesozoïcum, 230 tot 70 miljoen jaar geleden, de periode van de Neanderthalers. Al hebben die mensen niets te maken met de oker. De hele streek, de Vaucluse, lag toen nog in zee. Het zand is geoxideerd en heeft gele, oranje en rode tinten aangenomen. In de 18e eeuw ontdekte een zekere Astier uit Roussillon de kwaliteit van het oker en de mogelijkheid om er kleurstoffen uit te winnen. Tot 1950 waren okergroeves in exploitatie om het nodige materiaal te verschaffen voor verf, de cosmetica en zelfs voor sommige levensmiddelen. Vandaag zijn er op verschillende plaatsen in de Luberon in die verlaten groeven nog schitterende kleuren te zien die vooral savonds mooi oplichten in de ondergaande zon.

De laatste okerfabriek staat in Apt aan de oever van de Calavon. Daar kan men de fabricagetechniek ontdekken die uit drie stappen bestaat. De oker uit de groeves wordt gewassen om hem van het zand te scheiden. De oker bezinkt dan in grote bassins en vormt een dikke brij die in briketten wordt gesneden. Deze worden in de zon en de wind gedroogd. Dan worden worden ze gemalen en gebakken. Door het bakken ontstaan alle tinten en kleurschakeringen.

Adressen

Verfplantentuin: Couleurs Garance in Lauris http://couleurgarance.com  .
Okermuseum in Rousillon: “Conservatoire des ochres et pigments appliques”.www.okhra.com
Het wede-pastel museum in Magrin: “Château-Musée du Pastel, de Magrin”.
http://www.pastel-chateau-musee.com/
#Lauris #Rousillon #oker #planten