Wintervoeten en winterhanden

Het wordt kouder en we lezen in de berichten dat sommige mensen geen verwarming meer kunnen aandoen door de hoge gasprijzen.

Let dan extra op om wintervoeten en -handen te voorkomen

Bij een koude omgevingstemperatuur kan je last krijgen van koude handen en voeten.
Soms is de pijn, jeuk of zwelling zo uitgesproken dat we spreken van winterhanden of wintervoeten. Beide kunnen erg vervelend zijn, maar zijn op zich een onschuldig fenomeen. Winterhanden en -voeten gaan spontaan over.
Bij milde winterhanden verdwijnen de klachten als je opnieuw in een warme omgeving bent.
Bij meer uitgesproken winterhanden kunnen de klachten evenwel enkele dagen tot weken aanhouden.

Oorzaken: Als de omgevingstemperatuur 15°C of lager is, kunnen de oppervlakkig gelegen bloedvaten samentrekken. Hierdoor komt de bloedvoorziening in de huid in het gedrang en kan deze een ontstekingsreactie vertonen met pijn, roodheid en zwelling. Waarom de ene snel last krijgt van winterhanden en iemand anders nooit, is niet geweten. Wel blijkt dat vrouwen er vatbaarder voor zijn en dat erfelijkheid een rol speelt.

Symptomen: De voornaamste klacht is pijn: bij winterhanden aan de vingers, bij wintervoeten aan de tenen. Maar de pijn kan evengoed op andere plaatsen voorkomen. Extremiteiten (bv. oren en neus) zijn de meest typische locaties, maar ook de dijen kunnen ‘winterklachten’ vertonen. Naast pijn kan ook hevige jeuk of een branderig gevoel optreden. Bij meer uitgesproken klachten zal de huid ook zwellen en wordt ze roder. Uiteindelijk kan ze paarsblauw verkleuren. De symptomen verergeren bij toenemende en langdurige koude, en verbeteren bij warmte. Beginnende klachten kunnen binnen het uur verdwijnen. Bij uitgesproken klachten kun je gedurende twee weken last hebben aan een vinger of teen. Een ontstoken huid is vatbaarder voor blaren of wondjes. Bij open blaren of wonden kan een bijkomende bacteriële infectie ontstaan.

Zelfzorg: Lichaam op temperatuur houden Als je vatbaar bent voor winterhanden of -voeten, moet je je extra wapenen tegen de kou door je warm te kleden:
• draag buitenshuis steeds handschoenen, ook als je even buiten bent;
• gebruik ook een muts en sjaal indien je snel klachten hebt aan de neus of oren;
• draag steeds dikke sokken in je schoenen of pantoffels, maar zorg er voor dat je schoenen niet knellen;
• loop nooit blootvoets in huis, en zeker niet op een koude vloer;
• doe ’s nachts warme nachtkledij aan en ook sokken indien je makkelijk last hebt van wintertenen;
• draag onder je broek een legging of broekkousen indien je last hebt van kou aan je dijen. Vermijd daarnaast zoveel mogelijk extreem lage temperaturen en sta niet stil in de kou. Moet je toch ergens wachten in de kou, blijf dan in beweging om je bloedsomloop te stimuleren. Als de temperatuur in het najaar daalt, wacht je beter niet te lang om je voorzorgen te nemen en je lichaam op temperatuur te houden. Eens je uitgesproken winterhanden of -voeten hebt, duurt het immers enige tijd vooraleer de klachten verdwijnen. Het is dus beter om ze voor te zijn.