In deel 1 hebben we gekeken naar het ontstaan van het heelal. We zijn daar gestopt bij grote wolken van stof en gas die het resultaat waren van explosies van oude sterren.
We zullen lezen dat uit een dergelijke wolk onze planeet is ontstaan.
De geboorte van de Aarde
Zo’n 4,7 miljard jaar geleden – het heelal bestond toen al zo’n 9 miljard jaar - bevond zich ergens een platte wolk van Helium en Waterstof met kleine hoeveelheden van de andere elementen. Een dergelijke wolk noemen we een proto-planetaire schijf. Vlakbij – nou ja in kosmische termen dan – explodeerde een stervende ster in een zogenaamde supernova-explosie. De schokgolf daarvan zorgde ervoor dat de wolk gas en stof in elkaar ging bewegen, waarbij de meeste massa zich naar het midden verplaatste. Door de zwaartekracht begon dit centrum compacter en heter te worden totdat kernfusie mogelijk werd: de geboorte van onze zon.
De overige massa, die voornamelijk uit stof bestond, begon rond deze jonge zon te draaien. In deze wolk begon het stof samen te klonteren tot stukken rots van zo’n 100 meter doorsnede. Deze stukken trokken elkaar aan, botsten en vormden zo grotere stukken. Deze trokken weer nog meer andere stukken aan, enz. enz. Dit resulteerde tot een aantal massaconcentraties die bijna al het stof en stukken rots naar zich toe trokken: de geboorte van onze planeten, waaronder ook de Aarde.
De vroege Aarde
Toen de Aarde net bestond, was zij slechts een samenklontering van stof en rots. Maar door kernreacties diep in het hart van de jonge planeet en het continue bombardement van meteorieten, veranderde het al snel in één roodgloeiende bal. Zware elementen zoals IJzer zakte hierdoor naar het midden en vormen nog steeds het centrum van onze planeet.
Na zo’n 100 miljoen jaar begon het oppervlakte langzaam af te koelen en ontstond de eerste aardkorst. Maar daaronder was het nog altijd een chaotische situatie en het aardoppervlak was bezaaid met vulkanen die vele tonen gas uitbraakten. Deze gassen, vastgehouden door de zwaartekracht van onze planeet, vormden de eerste atmosfeer.
Het water
Er zijn vele discussies gaande over waar het water, dat onze planeet zo uniek maakt, vandaan komt. Een deel zou kunnen komen uit het smeltwater van het ijs van kometen en ook het gas dat de vulkanen uitstootte bevatte vormen van water. Hoe dan ook, na de eerste heftige fase van het leven van de Aarde, werd zij bedekt door de eerste zeeën.
Hierin konden ergens tussen 4 en 3,5 miljard jaar geleden de eerste bouwstenen van leven ontstaan. De oudste aantoonbare sporen van leven op onze planeet zijn 3,5 miljard jaar oud. Het gaat om zogenaamde Stromatolieten, afzettingen die ontstaan nadat bacteriën sediment vangen en afzetten. Hierna duurde het vele miljoenen jaren voordat er gecompliceerdere levensvormen konden ontstaan, die uiteindelijk zouden leiden tot ons en het leven om ons heen.
Het einde van de Aarde
Hoewel het een veilige plek lijkt, zijn er vele gevaren voor onze planeet, en nog meer voor het leven erop. Grote meteorieten, zonnevlammen, gamma-flitsen of botsingen met andere hemellichamen kunnen allen leiden tot het einde van de planeet zoals wij die kennen.
Maar mocht de Aarde alles overleven, dan houdt haar verhaal over ruim 4 miljard jaar sowieso op. De brandstof van de zon is dan op en onze ster zal veranderen in een rode reus, waarbij de temperatuur op aarde tot ver boven de 1000 graden Celsius zal oplopen. Wederom zal de Aarde een gloeiende bal worden, waarna zij waarschijnlijk zal worden opgeslokt door de zon. Een dramatisch einde, maar ach, over 4 miljard jaar zijn wij er al lang niet meer.
