Fascinerend plaatje: "Hier is Goethe nooit geweest".
Soms dan kom je ergens en dan zie je opeens een beeld dat bij mij dan enorme vraagtekens oproept. Dat had ik dus met het beeld dat ik hieronder op de foto heb gezet. Ik weet wie Goethe is en ik weet wat een kabouter is maar ik zie de link niet tussen die twee. Maar goed de vraagtekens moeten beantwoord worden en dus maakte ik een foto.
Johann Wolfgang von Goethe (1749-1832) was een beroemde Duitse schrijver. Hij is bekend als auteur van invloedrijke romans als Die Leiden des jungen Werthers (1774), Faust (twee delen, 1808 & 1832) en het boek Zur Farbenlehre (1810). Maar de Duitse Goethe had meer te bieden dan alleen mooie literatuur. Hij was ook filosoof, wetenschapper en politicus. Als denker stond hij bekend om zijn carpe diem-levensinstelling: ‘Pluk de dag!’ (1)
Een kabouter is een mythologisch wezen. Deze figuur komt voor in talloze sprookjes (en andere volksverhalen) verspreid over de hele wereld. (2)
In mijn zoektocht ontdekte ik dat er in Duitsland apartementen verhuurd worden onder de naam "Hier war Goethe nie!" die zich presenteren als design- of als boetiqueapartementen. Leuk om te weten maar nog kan ik de link niet leggen. Ook zie ik dat je deze blikken borden of schilden gewoon kunt kopen dus ze zijn niet exclusief voor de apartementen gemaakt en ik zie foto's voorbijkomen van mensen die schilden/borden zelf gemaakt hebben met deze tekst.
Ook kom ik enkele citaten tegen van Johann Wolfgang von Goethe die met reizen te maken hebben: Man reist ja nicht um anzukommen, sondern um zu reisen. (Je reist niet om aan te komen, je reist om te reizen.), Die beste Bildung findet ein gescheiter Mensch auf Reisen. (Een slim persoon vindt de beste opleiding tijdens het reizen.), Jeder muss wissen, worauf er bei einer Reise zu sehen hat und was seine Sache ist. (Iedereen moet weten waar hij tijdens een reis naar moet zoeken en wat zijn of haar zaken zijn.) & Die Reise gleicht einem Spiel; es ist immer Gewinn und Verlust dabei und meist von der unerwarteten Seite. (De reis is als een spel; er is altijd winst en verlies, en meestal van het onverwachte.) (3)
Ik vind het hele wijze woorden maar ik kan de link nog steeds niet ontdekken met de kabouter en ik snap de betekenis van "Hier war Goethe nie" ook nog steeds niet. Waar komt deze uitspraak vandaan?
En dan ontdek ik een artikel (4) waarin ik lees (ik vertaal het even): Goethe was hier ... straatnamen krijgen extra borden. "Vergeet niet rond te kijken in Halle, ................" De belangrijkste Duitse dichter, Goethe, schreef deze woorden in 1803 aan Schiller. .............. Woensdag ontving de Goethestrasse aanvullende borden als onderdeel van het project "Onderwijs in het voorbijgaan" ........... En nu wordt mij het een en ander duidelijk. Halle is in 2014 begonnen met borden te plaatsen waar Goethe ooit is geweest. Blijkbaar had Halle een enorme aantrekkingskracht op Goethe en keerde hij er steeds weer naar terug en was dat de plek voor hem om verblijven en waar hij zijn grote interesses kon verenigen.
En ik vermoed dat naar aanleiding hiervan iemand dus ooit heeft bedacht om borden te maken met de tekst "Hier war Goethe nie". Maar dan blijf ik nog met die kabouter zitten. Waarom die kabouter? En dan heb ik opeens een Eureka momentje. Het is namelijk niet zomaar een kabouter. Het is een kabouter die een boek leest en Goethe was natuurlijk een schrijver. Zou de kabouter een boek van Goethe aan het lezen zijn?
En opeens heb ik het. Goethe is natuurlijk de schrijver van Faust en in Faust staat:
Eerst, ter bezwering dier dieren,
Gebruik 'k de spreuk vanvieren:
Salamander moet gloeien,
Undine zich winden,
Sylphe verzwinden,
Kobold moet broeien.
Dit is de spreuk van vieren: Dit is de formule ter bezwering van de geesten der vier grondelementen, waaruit men vroeger de wereld dacht samengesteld : de geesten van het vuur (salamanders, waarvan men meende, dat zij niet verbranden konden), de geesten van het water (undinen, nymphen enz.), de geesten van de lucht (sylphen, sylphiden enz.), de aardgeesten (kobolden, incubi enz.). (5)
En kobolden zijn in het Nederlands kabouters.
En even later ontdek ik:
Erdgeist is de geest van de aarde die Johann Wolfgang von Goethe beschrijft in Faust, deel 1. 'Du, Geist der Erde, bist mir näher; schon fühl ich meine Kräfte höher, ... Goethe schildert Erdgeist af als een tijdloos wezen dat eindeloos weeft aan het Time-Loom - zowel in leven als in dood. In deze opvatting is Erdgeist het middel waarmee het onstoffelijke wordt gemanifesteerd. In de Duitse taal betekent erdgeist letterlijk aardgeest. In de context van de Duitse folklore verwijst erdgeist specifiek naar een kabouter, het typische aardelement dat door Paracelsus is uitgevonden. (6)
En dan is het gelukt volgens mij. Ik denk ontdekt te hebben wat degene die dit stilleven bedacht heeft bedoelde. Welke linken hij of zij in het hoofd had.
In Halle is men ooit begonnen met het plaatsen van straatborden om aan te geven waar Goethe ooit geweest is en als tegenreactie daarop heeft iemand borden gemaakt met "Goethe is hier nooit geweest". Ik vind dat wel humor hebben trouwens. Iemand heeft zo'n bord opgehangen en daar een lezende kabouter bij geplaatst die Faust leest. Of die in in het boek Faust over zichzelf leest. Dat zou ook nog kunnen. Ik vind het in elk geval kunstig en creatief bedacht. De vraagtekens zijn uitroeptekens geworden.
Dit denk ik dus. Maar mischien is het wel gewoon zwart-wit of juist helemaal niet zo zwart-wit maar dat maakt ansich natuurlijk ook helemaal niet uit. Ik heb er in elk geval een leuke bezigheid in gehad om het uit te pluizen. Dit plaatje heb ik trouwens geschoten in Koblenz.
Lees meer
#10dagenzwartwit #kunst#history #photography #creatief #quotes #bekijkhetmaar #Goethe#kabouter #kobold De Zwart-wit foto is van DidI'Ms world en de header is afkomstig van pixabay: _Alicja_ De bronnen kun je lezen door op de cijfers die tussen () staan te klikken.
