Alzheimer
“ De ziekte van Alzheimer is de meest voorkomende vorm van dementie. Maar liefst 70% van alle mensen met dementie heeft alzheimer. Iemand met alzheimer krijgt problemen met het geheugen. Naarmate de ziekte erger wordt, krijgt iemand steeds meer moeite met dagelijkse vaardigheden. “
Mijn blog schrijf ik naar aanleiding van ‘de internationale dag tegen alzheimer, op 21 september ‘. Voor dit blog heb ik voornamelijk de informatie gebruikt van de site van Alzheimer Nederland.
Symptomen alzheimer
Het bekendste symptoom van alzheimer is waarschijnlijk wel de dementie, er ontstaan gaten in het geheugen van de patiënt, en iemand met alzheimer (vanaf hier ‘hij’ ) krijgt steeds meer moeite met alledaagse dingen. Kenmerkende dingen waar hij steeds meer problemen mee krijgt zijn:
- Plannen maken
- Een gesprek volgen
- Korte termijn geheugen (onthouden wat hij net heeft gezien of gehoord)
- Langere termijn geheugen (onthouden wat al langere tijd in geheugen zat)
- Desoriëntatie in tijd (weten welke dag, maand, jaar het is)
- Afasie (taalgebruik, steeds meer moeite krijgen om de juiste woorden te vinden)
- Apraxie (handelingen uitvoeren)
- Agnosie (voorwerpen en geluiden herkennen)
Daarnaast is karakterverandering ook een belangrijk symptoom. Stemmingen kunnen sterk wisselen en sommige karaktertrekken kunnen versterken tijdens het verloop van Alzheimer. Veel voorkomende veranderingen in karakter zijn:
- Onrustig
- Achterdochtig
- Agressief
- Lusteloos
Alzheimer begint eigenlijk altijd sluipend, er zijn verschillende mogelijke oorzaken. Het verloop bij de patiënten is heel wisselend. Sommigen krijgen al snel heel veel beperkingen in hun dagelijkse dingen, terwijl anderen nog jarenlang redelijk gewoon kunnen functioneren!
De levensverwachting bij alzheimer ligt tussen de 3 tot 20 jaar, met een gemiddelde van 8 tot 10 j aar.
Verschillende veranderingen in de hersenen, die vaak op oudere leeftijd ontstaan, kunnen verantwoordelijk zijn voor het ontstaan van Alzheimer.
Onderstaande tekst heb ik letterlijk gekopieerd vanaf de site: https://www.alzheimer-nederland.nl/ om fouten bij het samenvatten te voorkomen:
“ 1. Samenklontering van amyloid
Het schadelijke alzheimereiwit ‘amyloid’ stapelt zich op tussen de zenuwcellen in de hersenen. Zo vormt het zogenaamde ‘plaques’. Een neerslag van eiwitten die de communicatie tussen de hersencellen moeizamer maakt. Deze neerslagen zien we vaak het eerst in het gedeelte van de hersenen dat zorgt voor de aanmaak van herinneringen. Daarom is vergeetachtigheid vaak een eerste symptoom van de ziekte van Alzheimer.
2. Tau eiwitkluwen
In de hersencellen ontstaat een kluwen van een ander eiwit, de zogenaamde ‘tangles’. Deze bestaan uit een ander schadelijk eiwit dat ‘tau’ wordt genoemd. Bij de ziekte van Alzheimer is het tau-eiwit veranderd. Het is anders gevouwen. Alsof de letters van een zin niet achter elkaar staan, maar naar boven en beneden, van links naar rechts en van voren naar achter (een kluwen). Door hun afwijkende vorm zorgen deze eiwitten ervoor dat het transport van voedingsstoffen door de cel niet goed verloopt. Uiteindelijk sterft de cel hierdoor.
3. Gliacellen
De hersenen bestaan naast zenuwcellen ook uit gliacellen. Deze ondersteunende cellen spelen onder andere een rol in de afbraak van amyloid eiwitten. Uit onderzoek blijkt dat deze cellen hierbij soms overactief en agressief te werk gaan. Dit kan het ziekteproces versnellen.
4. Bloed-hersenbarrière
De cellen van de bloed-hersenbarrière zorgen ervoor dat er geen schadelijke stoffen in het hersenweefsel terechtkomen. De barrière bevat ook speciale mechanismen om het amyloid eiwit vanuit de hersenen het bloed in te transporteren. Wanneer deze mechanismen falen, ontstaan er ophopingen van amyloid eiwitten in het brein. “
De symptomen van de ziekte van Alzheimer nemen toe als de aantasting in de hersenen zich verspreidt. Het begint vaak in het geheugengebied. Daarna komen er nieuwe symptomen bij, afhankelijk van het gebied waarin de aantasting optreedt. Alzheimer is een progressieve ziekte en zal zich in de loop van de tijd dus steeds verergeren, hoewel het per persoon verschilt hoe de ontwikkeling verloopt.
De ziekte van Alzheimer kan worden ingedeeld in verschillende fases, de vroege fase, de midden -fase en de laatste fase.
De vroege fase begint met kleine veranderingen die de omgeving van de persoon vaak beginnen op te vallen. Gebeurtenissen die kort geleden gebeurden worden vergeten en de persoon zal vaak herhalen wat hij net al heeft gezegd. Ook zal hij de draad van het verhaal snel kwijt zijn en komt hij vaker verward over en spreekt hij minder vloeiend.
Het nemen van beslissingen wordt steeds moeilijk er hij kan de interesse verliezen in activiteiten of in andere mensen.
Inde midden -fase zullen de symptomen uit de vroege fase steeds duidelijker worden. De middenfase kenmerkt zich doordat er steeds meer hulp nodig zal zijn bij bijvoorbeeld eten, wassen en aankleden.
Ook begint hij moeite te krijgen met het herkennen van mensen. Soms kunnen er ook hallucinaties ontstaan.
Deze symptomen kunnen er voor zorgen dat hij overstuur, boos, agressief of achterdochtig wordt. Het zal hem ook verwarren. Patiënten lopen soms weg omdat ze verward zijn over de plaats waar ze horen te zijn. Het besef van tijd verandert, waardoor zelfs het slaap- en waak- ritme verstoord kan raken.
Deze fase kan ook gevaar opleveren, omdat hij bijvoorbeeld dingen vergeet zoals het uitzetten van het gasfornuis.
Laatste fase alzheimer
In de laatste fase van alzheimer zal hij volledig afhankelijk worden van de hulp van anderen. Hij herkent bekende voorwerpen, personen en plekken niet meer. Ze zijn vaak ‘op zoek’ naar iets of iemand, waar ze heel onrustig kunnen worden. Dit levert verdriet, boosheid en soms agressie op.
Ook lichamelijk krijgt hij steeds meer klachten. Kauwen en slikken kunnen moeilijk worden en hij zal steeds minder kunnen praten. Patiënten raken incontinent.
Voor meer informatie en een geheugentest kan je altijd terecht op de site van Alzheimer Nederland:
