Die trotse blik. De kopfoto is genomen in 1975 maar eigenlijk ken ik je niet anders. Schalks, meewarig misschien, op en top trots, daarmee blij. Met mij. En ik met jou. Nu niet meer.
Jouw leven stond in het teken van mijn leven. Het spreekt voor zich dat je het beter wilde doen dan jouw ouders. De zorg voor en opvoeding van twee zoons betekent niet alleen griezelig veel geduld maar ook waanzinnig hard werken. Mijn vroegste herinnering hieraan is IJzerhandel Schaap in het Oude Westen. Van 's morgens vroeg tot 's avonds laat slijptollen slijten en verstek verkopen, zaterdagen zonder uitzondering. Eens per week ging je op weg naar huis langs boekhandel De Vulpen om een exemplaar van 'De Meneertjes' aan mijn inmiddels complete collectie toe te voegen. Zondagen zijn gereserveerd om de zandbak aan te vullen. Samen bij het krieken van de dag met de Fiat naar het strand om de kofferbak te vullen met vers schepsel en voor het ontbijt weer terug thuis. Brood snijden met je elektrische mes om het in perfecte blokjes aan de eendjes te voeren. Je hoek van de bank iets ingezakt, met ernaast op de grond een halfvolle fles vieux. Halfleeg was die nooit.
Toen werd je drugskoerier. In de ruimste betekenis van het woord in het kader van een Rotterdams project in het verlengde van Perron Nul. Verslaafden rondrijden in een afgekeurde en geblindeerde RET-bus. Die gingen we samen ophalen in de remise voor aanvang van je dienst. De wasstraat heeft een onuitwisbare indruk op me gemaakt, evenals de ontelbare keren dat ik als enige passagier op de bus van voor naar achter en van achter naar voor rondslingerde aan de palen langs het gangpad.
Intussen is mijn broertje geboren en moet ik het met de helft van je trots doen. Of is die sindsdien verdubbeld wellicht. Je ging werken bij Diergaarde Blijdorp, afdeling technische dienst. Dat betekende een familieabonnement en dus hele dagen dierentuin. Ieder jaar minstens eenmaal op vakantie, of dit nu een bungalow met zwembad in Ommen was of een vakantiepark in een klein dorpje in Engeland of Frankrijk, Overal kon jij je ogen sluiten en trok de wereld aan je voorbij. Na het eten, bij de koffie tijdens het acht uur journaal. Ik hoor je nog snurken.
Toen mama ziek werd, heb je gezorgd. Twaalf lange jaren. Ondanks overgewicht en versleten vitale delen, schrikbarende suiker en gebrek aan geduld kreeg je het voor elkaar haar een waardig werelds bestaan te bieden. Samen naar Sint Maarten was niet alleen haar laatste uitstapje. Kort daarna krijg je het voor de kiezen.
Zonder partner en met twee zoons op afstand is eenzaamheid een logisch gevolg. Voorzichtige verbetering in de zin van een evenwichtig eetpatroon en slimme sociale contacten geven valse hoop. Drank, jenever inmiddels, maakt meer kapot dan je lief is. Minderen met roken na je eerste en laatste hartaanval mocht niet baten. Gisteren hebben de heren van de uitvaartmaatschappij je meegenomen. In de regel volgt nu geregel.
Ik herinner me veel, zo niet alles. Gevleugelde uitspraken als 'waar je hem raakt, doe je hem zeer' (vooral van toepassing bij het uitmesten van de zwijnenstal die mijn tienerkamer toch steeds was) 'het maakt niet uit wat je kent, maar wie je kent' (bij het vinden van een oplossing voor een nieuw ontstaan probleem) 'maakt niet uit, als het maar veel is' (als antwoord op de vraag wat te eten) en 'vreten met je platte bek' (als de maaltijd werd geserveerd). De titel van dit schrijven vat je leven precies samen. Iedere derde zin die jouw lippen verliet eindigde hetzelfde. Je moest bijvoorbeeld douchen, aankleden en dergelijke, naar de winkel voor koffie en shag en dergelijke en je had op televisie een serie gezien met die bekende acteur en dergelijke. Een goed verstaander heeft genoeg aan een half woord.
Trots. Op alles. Schoolresultaten, een huwelijk, emigratie, geboorte van kleinkinderen, onnoemelijk veel om trots op te zijn. Volgens jou was het belangrijkste om plezier te hebben in wat je doet. En dergelijke. Ik mis je nu al. Verdomme.
