Vorige maand kondigde de Enschedese autobandenfabriek Apollo Vredestein aan zeker 750 voltijdbanen te schrappen. De productie wordt verplaatst naar Hongarije. Reden: de Nederlandse arbeidskosten zijn te hoog, in Hongarije zijn die aanzienlijk lager.

Bovendien heeft de Hongaarse overheid nog een subsidie gegeven van bijna 100 miljoen euro voor de bouw van de nieuwe fabriek.

Er zijn tientallen bedrijven met spotgoedkope arbeidsvoorwaarden en riante (EU-)subsidies naar Midden- en Oost Europa gelokt, ten koste van banen in het Westen. Een onontkoombaar neveneffect van de vrije markt?

In Enschede staan bijna duizend banen op de tocht omdat bandenfabrikant Apollo Vredestein zijn productie verhuist naar Hongarije. Daar zijn de arbeidskosten lager en kreeg de fabrikant bovendien bijna 100 miljoen euro subsidie voor de bouw van een nieuwe fabriek.

In enkele jaren tijd verloor Nederland al tienduizenden banen door verplaatsing van productie naar het buitenland; meestal naar lagelonenlanden elders in Europa. Bedrijven dreigen soms met vertrek naar het buitenland als werknemers niet met slechtere arbeidsvoorwaarden akkoord gaan.

Om bedrijven te lokken, houden overheden in Midden- en Oost-Europa de arbeidskosten bewust laag. Ze delen riante subsidies uit en pronken met fondsen van de Europese Unie. Vooral in de automobielindustrie leidde dit tot grote verschuivingen op de Europese arbeidsmarkt.

De Europese Commissie blokkeerde al voor honderden miljoenen euro aan ongeoorloofde staatssteun. Maar de Hongaarse subsidie aan Apollo werd wel goedgekeurd.

Door de coronacrisis zien bedrijven ook nadelen van het uitbesteden en verplaatsen van #productieprocessen. Dit leidt waarschijnlijk niet tot het terughalen van banen, maar tot meer automatisering.

Geen Vredestein banden meer kopen?

De vrije markt in Europa