‘We moeten ons nú aanpassen aan een veel warmere wereld’
Verschroeiende hittegolven zijn nog maar het begin. Volgens een vooraanstaand Brits wetenschapper moeten we eerst aanvaarden hoe erg het is, voordat we een wereldwijde catastrofe kunnen voorkomen.
Bill McGuires nieuwste boek Hothouse Earth had niet op een meer geknipt moment kunnen verschijnen, met de piekende temperaturen en de aanhoudende droge zomer in onze contreien. En dat is nog maar het begin, benadrukt McGuire, emeritus hoogleraar in geofysische en klimaatgevaren aan het University College London. We hebben – veel te lang – duidelijke waarschuwingen genegeerd dat de stijgende koolstofuitstoot de aarde gevaarlijk opwarmt, zet hij uiteen in zijn compromisloze schets van de komende klimaatcatastrofe. Voor onze zelfgenoegzaamheid zullen we nu de prijs betalen, in de vorm van stormen, overstromingen, droogtes en hittegolven, en die zullen de huidige extremen moeiteloos overtreffen.
Aanvulling 2025 De omvang van de L.A. brand is bijbels
Het HotHouseEarth-scenario - een existentiële crisis waarin fundamentele klimaatsystemen en de ecosystemen die ervan afhankelijk zijn, onomkeerbaar worden veranderd - is niet alleen mogelijk, maar ook waarschijnlijk, als de huidige trajecten aanhouden. We gaan dan een nieuw geologisch tijdperk in, misschien kunnen we het het Idioceen noemen!
Tipping points kunnen leiden tot tipping cascades in het klimaatsysteem. Een tipping point is een kritieke drempel waarbij een klein verschil in de achtergrondklimaat een grootschalige kwalitatieve systeemverandering kan veroorzaken. Wanneer één tipping point wordt overschreden, kan dit een domino-effect veroorzaken waarbij andere tipping points ook worden geactiveerd, wat resulteert in een tipping cascade.
Onderzoek toont aan dat de meeste tipping elements in het klimaatsysteem met elkaar verbonden zijn via oceaan- en atmosfeercirculatiesystemen. Een recente studie heeft negen destabiliserende interacties tussen tipping points geïdentificeerd, tegenover slechts twee stabiliserende interacties. Deze destabiliserende interacties verhogen het risico op tipping cascades aanzienlijk.
Risico's bij verschillende opwarmingsniveaus
Bij opwarming boven 2°C neemt het risico op tipping cascades sterk toe.
Tussen 1,5°C en 2°C is het risico lager, maar nog steeds mogelijk.
De ijskappen van Groenland en Antarctica hebben relatief lage drempelwaarden en kunnen al bij lagere opwarmingsniveaus een cascade in gang zetten.
Gevolgen van tipping cascades
Tipping cascades kunnen leiden tot:
Versnelde klimaatverandering
Verlaging van kritieke temperatuurdrempels voor andere tipping points
Een fundamentele verandering in het evenwicht van het klimaat op aarde
Mogelijk een nieuwe, minder bewoonbare "broeikasklimaatstaat"
Het begrijpen en voorspellen van deze tipping cascades is cruciaal voor het inschatten van klimaatrisico's en het bepalen van effectieve mitigatiestrategieën. Meer onderzoek is nodig om de complexe interacties tussen tipping elements beter te begrijpen en nauwkeurigere risicobeoordelingen te maken.
De toekomst klinkt onheilspellend. Toch benadrukt hij dat we een rampzalige en niet-duurzame toekomst kunnen vermijden, als de koolstofuitstoot in de nabije toekomst aanzienlijk kan worden verminderd en we ons vandaag beginnen aan te passen aan een veel warmere wereld. Het zullen nog benarde dagen worden, maar ze zullen niet funest zijn. We kunnen de klimaatramp misschien niet de baas worden, maar we kunnen wel voorkomen dat ze groter wordt, zodat ze niet uitmondt in een klimaatcatastrofe die zo erg is dat ze het voortbestaan van de menselijke beschaving in gevaar brengt. ‘Dit is een oproep tot actie’, zegt McGuire.
De prangende vraag is nu: hoe langt duurt het nog? Eens moet het kwartje vallen en dat wij een soort vretend en zuipend Romeins rijk zijn in de nadagen en we er aan onder door gaan aan vakanties, de auto, vlees, alcohol, suiker, gas en wat dies meer zij.
