Ik ga een boom opzetten over bomen, dus... lees en huiver
Ik ga een boom opzetten over bomen, dus... lees en huiver
Deze blog gaat over bomen. Aan de ene kant zit er diepgang in een boom. Aan de andere kant zijn de levensfasen van korte duur (maar wel vele achter elkaar).
Bomen in beeld
Bomen in beeld
Met Kerst zijn over de hele wereld veel huizen versierd met een prachtig opgetuigde kerstboom. Zo’n boom brengt sfeer in huis. Het is een teken van gezelligheid en van verzachting van ongelukkige omstandigheden. Zo’n boom heeft gewoon iets. En zo zijn er veel verschillende bomen, elk met hun eigen eigenheid.
Het wortelkanaal van de bomen
Het wortelkanaal van de bomen
Vanuit een in de aarde onder het zand begraven zaadje ontspringen wortels, die uitmonden in een paar sprietachtige takken boven de grond. Langzaam maar heel zeker groeit de spriet dan uit tot een boomstam, waaruit weer verschillende takken uitlopen. Ondertussen wordt onder de grond een wortelkanaal gecreëerd als een soort gangenstelsel. Hiermee komt de boom steeds steviger in de grond te staan.
Soms heeft zo’n boom zulke diepgaande wortels, dat de zwaarste stormen in het geheel geen grip meer krijgen op deze reus.
Maar goed, in de loop der jaren kan een boom dus uitgroeien tot een onvolprezen woudreus. Wij, mensen, kunnen ons dan gaan voelen als sprinkhanen in hun ogen. Deze vergelijking trokken tien van de joodse verspieders toen zij het beloofde land doorgetrokken waren en weer bij hun volksgenoten terugkwamen. Zij vergeleken zichzelf overigens niet met bomen, maar met reuzen van vlees en bloed. Maar dat terzijde.
De stronk en het rijsje
De stronk en het rijsje
Later werd er (in Jesaja 11) gesproken over een stronk en een rijsje. Weet je waar dat over ging? De stronk stond voor een omgekapte boom uit de joodse stam Juda. Het rijsje – een nieuwe loot aan de oude, nog net niet vergane stam – werd een ontzagwekkende boom. Nu ja, werd…. Het zou sterven aan een boom. Ja, het kruishout kwam absoluut van een boom.
Is dit ook een verwijzing naar de bomen in de Hof van Eden? In het oorspronkelijke paradijs stonden niet voor niets allerlei soorten bomen, waar de mens de vruchten van mocht plukken. Maar ja, die ene boom, hè… Door die boom van kennis van goed en kwaad viel in zekere zin de hele toekomst van de mens in duigen. Duigen die ook weer van bomen afkomstig zijn.
Na het sterven van dat volgroeide rijsje, ontstond er opnieuw een schitterende boom. Ik heb het nu over de wereldwijd vertakte gemeente van Jezus Christus. De kerk heeft veel weg van een boom, in die zin dat groei, vruchtbaarheid en een langdurig leven enkele kenmerkende eigenschappen van beide zijn.
Vallende bladeren
Vallende bladeren
In de verschillende jaargetijden maken bomen ook ieder jaar verschillende levensfasen door. Daar waar in de lente het nieuwe leven ontluikt, is er in de zomer volop leven waarneembaar. Het bladerdek vormt dan een beschutting tegen de soms felle aanwezigheid van de zon. Maar dan komt er een tijd van kleurenpracht, die bijna paradoxaal het afsterven symboliseert. In de herfst vallen de bladeren af, waarna de winter een periode van leegte is. Een leegte die in de lente dan bladzij voor bladzij wordt opgevuld.
Ik las eens, dat er zelfs mensen dankbaar zijn voor het herfstblad. Ondanks het werk dat het opruimen hiervan soms voor de mensen oplevert, het nieuwe leven ontstaat door het oude heen.
Bomen en geslachten
Bomen en geslachten
Wist je dat de stam van een stamboom ook een idee was van iemand die aan het bomen was over bomen? Er werd een woord gezocht voor geslachtsregisters en dergelijke. Blijkbaar gaf dit woord wel goed weer wat er bedoeld werd.
Hoewel de waarheid van deze bewering wel aan enige mate van onzekerheid onderhevig is, mag het duidelijk zijn dat bomen een indrukwekkend aandeel hebben in het taalgebruik van de mens. Over bomen over bomen gesproken…
Het verhaal van de kerstboom
Het verhaal van de kerstboom
Nu we toch een boom aan het opzetten zijn, kunnen we ook best eens nadenken over die kerstboom uit het begin van dit artikel. Je zal als dennenboom maar gekapt worden en dan naar een of andere woonkamer ontvoerd worden… Dat is toch eigenlijk beneden je waardigheid, zou je dan denken.
En wat denk je? Je nieuwe eigenaren hebben je wel gekocht, maar zij vinden je niet eens mooi genoeg. Er wordt aan alle kanten aan je getrokken, er wordt van alles in je gehangen. Versieren noemen ze dat!
Gelukkig zijn er tegenwoordig trouwens van die elektrische lampjes. Als die er één keer in zitten, dan blijven ze daar tenminste ook. Vroeger was het veel zwaarder, want toen moesten er telkens nieuwe kaarsjes in gedaan worden. En met dat vuur was de kans op brand- en schroeiplekken ook vele malen groter.
Maar aan de andere kant, want blijft er met deze kunstverlichting nu eigenlijk over van je waardigheid als boom? Nee, je zal maar zo’n kerstboom zijn…
Helemaal verschrikkelijk is het natuurlijk te weten dat je laatste dagen geteld zijn. Met een beetje geluk mag je een paar weken bij je eigenaren in huis staan pronken. Daarna is het echt gedaan met je! Er worden grote vreugdevuren georganiseerd. Mensen vieren daar uitbundig feest en genieten ervan als jij in vuur en vlam komt te staan.
Een treurig, pijnlijk einde. Stank voor dank, eigenlijk. Je hebt immers net de afgelopen tijd het feestgevoel voor diezelfde mensen vorm gegeven. En nu word je radicaal afgedankt. Nogmaals: je zal maar zo’n kerstboom zijn…
En nu de moraal van dit verhaal over bomen
En nu de moraal van dit verhaal over bomen
Een mensenleven kun je vergelijken met dat van een boom.
Sommige mensen hebben diepe wortels en kunnen op allerlei manieren veel werk verstouwen. Anderen hebben een wat minder diepgaand wortelkanaal, maar zijn wel onmisbaar in het geheel van de samenleving.
Sommige mensen worden oud, anderen sterven jong. Maar altijd zal een leven invloed hebben op dat van de nabestaanden en het (verdere) nageslacht.
Sommige mensen voelen zich ontheemd. Zij zijn uit de grond van hun vertrouwde leventje gerukt en door welke omstandigheid ook in een nieuwe omgeving terecht gekomen. Zij moeten zich – soms tegen wil en dank – aanpassen aan de nieuwe omstandigheden. Zolang ze dat doen, kunnen zij hun nieuwe omgeving verlichten. Maar het gevaar bestaat altijd dat zij worden afgedankt, zonder dat ze er ook maar iets aan kunnen doen.
Wil jij ook een vruchtbare boom zijn? Of neem jij genoegen met een plaats als versiering?
Meer rondom Kerst
