Lieve dichters, probeer deze nieuwe dichtvorm!
Voor zolang ik me kan herinneren, schrijf ik gedichten. Geïnspireerd door muziek en literatuur, vond ik in de poëzie een weg om me te uiten. In het begin nam ik de makkelijke weg. Tenminste, zo zag ik dat. De vrije vorm, waarbij er eigenlijk geen beperkingen zijn. Lekker makkelijk. Het spel met regels en ritme gaf me de gelegenheid mijn boodschap over te brengen, terwijl ik ook probeerde de lezers in de gelegenheid te stellen een betekenis uit mijn gedicht te halen die voor hun relevant was. Tenminste, dat was de theorie.
Later ontdekte ik de waarde van de dichtvormen. Van sonnet tot haiku, de meeste heb ik wel geprobeerd. De dichtvormen met hun regels dwingen je als dichter om de juiste woorden te vinden voor je boodschap en die precies en beknopt te formuleren. Daarbij spelen ritme en de beperking van beschikbare lettergrepen een rol. Maar zeker ook de volta, de minder grijpbare wending in het verhaal. Je moet beknopt zijn en creatief, maar wel zo dat er ruimte blijft voor interpretatie. Wat mij betreft ligt de grootste kracht van poëzie in de gedachten van de lezer.
De wel zeer beknopte haiku werd al snel mijn favoriet. Wat me echter tegenstond is de eeuwige discussie rondom deze dichtvorm, waarbij vaak zelfbenoemde experts discussiëren over wat nu een echte haiku is. Daarbij helpt het niet dat de Japanse taal, de taal van het land waar de haiku vandaan komt, qua klemtoon en lettergrepen zo anders in elkaar zit dan het Nederlands of Engels waarin ik mijn meeste gedichten in schrijf, dat je toch niet echt een echte haiku kan maken als je het niet in het Japans doet.
Zo kwam ik tot mijn eigen dichtvorm. Hierbij heb ik vooral de regels die me van haiku's en sonnetten bevielen overgenomen, en dat gemengd met de vrijheid van free verse. Het is een dichtvorm met een kleine set aan regels, die je in staat stelt je vrij uit te drukken, maar door de regels over lettergreep-gebruik en regellengte, word je gedwongen zorgvuldig je woorden te kiezen, zodat je gedicht echt tot bloei kan komen in de gedachten van de lezer.
Nu is het dan tijd om de Tritriplicata aan jullie voor te stellen. Een dichtvorm waarbij het getal 3 centraal staat, met een belangrijke bijrol voor het getal 9. Simpelweg omdat ik dat prachtige getallen vind. De Tritriplicate heeft een lengte van 3 tot de macht 3 lettergrepen. Oftewel 3 keer 9, of simpelweg 27. De lettergrepen zijn verdeeld over regels met een lengte van 3, 6, 9, 6 en weer 3 lettergrepen. Een klein beetje symmetrie. Tritriplicatas zijn net snapshots: ze geven een beeld. Ook is er een volta, of wending, op de plek waar de dichter het hebben wil. Dit dient als hulpmiddel om verrassende inzichten over te brengen, en geeft de dichter de gelegenheid om de lezer een andere manier te geven om naar de wereld te kijken. Of op zijn minst daarover na te denken. Voor mij is precies daar de magie van poëzie te vinden: de wereld vanuit een ander gezichtspunt te laten zien.
Jouw gezichtspunt laten zien en delen is een centrale eigenschap van de Tritriplicata. Het is van belang in te zien dat het niet alleen de dichter is, maar ook de lezer, die betekenis aan een gedicht geeft. Elke keer dat een gedicht wordt gelezen, krijgt het er een nieuwe betekenis bij. De dichter, het gedicht en de lezer. Een drie-eenheid die betekenis laat ontstaan. Dat is, vooral in deze tijden van steeds verdergaande polarisatie in het publieke debat, belangrijk. We moeten vaker het gezichtspunt van anderen zien, en weer meer gaan waarderen dat elk individu zelf betekenis geeft aan wat er vanuit dat gezichtspunt wordt gezien. Zo is het leven. Zo zijn mensen. We zien dezelfde dingen, maar interpreteren dat wat we zien ieder op onze eigen wijze. Dat is niet alleen belangrijk, het is ook waardevol.
Aan het begin van een nieuw decennium hebben we de kans om het publieke debat weg te sturen van polarisatie, en het te leiden naar het horen en waarderen van de mening van de ander. Zonder de verplichting het altijd maar met elkaar eens te zijn.
Zelf heb ik al een aantal Tritriplicata's geschreven, en daar veel plezier aan beleefd. De meeste zijn, in het Engels, gepubliceerd in mijn online reizgerstijdschrift Le Giroflier Royal. Maar goed, dat ben ik alleen. En zoals je weet, een zwaluw maakt nog geen zomer. Vandaar dat ik nu alle dichters oproep om deze nieuwe dichtvorm te proberen. Ik heb het zaadje geplant. Het is nu aan andere dichters, en hun lezers, om het plantje te laten groeien. Om liefde en respect voor andere gezichtspunten te laten groeien in de publieke conversatie.
Het is nu aan jullie, lieve dichters. Neem de handschoen op en probeer een Tritriplicata.
De foto bij deze post komt van Oleg Lapteve op Unsplash. Volledige credits:
Photo by Oleg Laptev on Unsplash
Loading full article...
Leven
Zomerzon
Telefoon
https://yoo.rs/nl/hansvg/blog/gedicht-kriebelend-1581981714.html?Ysid=31783
Kriebelend
Watervrees (tritriplicata)
Lentezon (tritriplicata)
Dichtvormen op Yoors
https://yoo.rs/nl/hansvg/blog/tritriplicata-gedachten-1581943265.html?Ysid=31783
Gedachten