Op straat kijkt de enkeling die zich er waagt verschikt wanneer je naderbij komt; „oh jee, een mens!’ #Corona besmet? Maak je een praatje, dan stappen we steeds een beetje verder van elkaar. Er is geen plezier. Er is geen lach. Er is geen luchtigheid. Er is neerslachtige somberheid. Het gevoel dat Milan Kundera in zijn boeken weet op te wekken, bekruipt mij nu. De sfeer van een naoorlogs Tsjechië. Grijs en grauw. Buren die elkaar in de gaten houden. Naasten die bereid zijn iemand ‚aan te geven’ als je maar de geringste overtreding begaat. Ook zoals het was tijdens WOII. Gestapo, NSB. Toen ik jaren geleden Kundera’s boeken las, wanneer ik films zie of documentaires over oorlogen, dan vind ik het altijd heel moeilijk voor te stellen dat mensen zo kunnen zijn. Zo gemanipuleerd, zo gluiperig, zo vuil, zo fout. Op de tuin schep ik mest en zet een composthoop om. Een koude oostenwind. Zwaar werk, waar je van gaat zweten en een loopneus van krijgt. Even m’n neus snuiten achter een muurtje, in het geniep, want voor je het weet wordt je verwijtend aangekeken; „hoe durf je je onder ons te bevinden!” Gelukkig zijn de aanwezigen op de tuin sterke, gezonde mensen die net als ik graag buiten zijn en van het werk een loopneus krijgen. Op internet komen foto’s voorbij van mensen die zich buiten verpozen en onvoldoende afstand tot elkaar houden. Er wordt grote schande van gesproken. Men vindt dat deze mensen met duizenden Euro’s beboet moeten worden. In het gevang gesmeten. Het hele land moet op slot omdat er mensen zijn die aan hun vrijheid hechten. Ja, iedereen weet het; het gaat erom dat de ziekenhuizen en verzorgende hun werk kunnen blijven doen. Er is voor deze helden geapplaudisseerd. Heel terecht. Heel erg verdiend. Maar waar waren al die klappende mensen toen een enkele van deze helden tijd maakte om op het Malieveld om meer salaris te vragen? En al die andere beroepsgroepen die nu ineens vitaal zijn, maar al jaren uitgeknepen worden. Waar stonden de ‚klappers toen? Misschien waren ze fijn hun winkelkarretje aan het volgooien of wandelden ze door het bos of op het strand. De sfeer vind ik niet alleen grimmig, maar bovenal eng. Shockerend hoe snel mensen bereid zijn om hun medemensen te laten vallen, aan te geven, dood of ziek te wensen, te laten beboeten of gevangen te zetten. Zo snel gaat dat en zo makkelijk. Ongelofelijk.
